Azərbaycanın tərcümə tarixinə həsr olunan elmi konfrans Hadisə
- 5 Mart 2019 16:01
- 11 130
Martın 5-də Yunus Əmrə İnstitutu Bakı Türk Mədəniyyət Mərkəzində "Azərbaycan tərcümə tarixi" mövzusunda elmi konfrans keçirilib. Konfransda Mərkəzin direktoru Cihan Özdəmir xalqların tərcümə tarixinin öyrənilməsinin əhəmiyyətindən danışıb. Bildirib ki, tərcümə tarixinin tədqiqi tərcümə edilən zaman müvafiq ölkənin digər dövlətlərlə və millətlərlə mədəni, iqtisadi, siyasi əlaqələrinin səviyyəsini müəyyənləşdirməyə imkan yaradır.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru, akademik Möhsün Nağısoylu iştirakçılara Azərbaycan tərcümə tarixi haqqında ətraflı məlumat verib. Bildirib ki, tərcümənin tarixi qədimdir. Tərcümə xalqların bir-birinə münasibətindən doğur. Azərbaycanda tərcümə tarixini üzün müddət ruslarla bağlayaraq, bu tarixin başlanğıcını Abbasqulu ağa Bakıxanovun İvan Krılovun "Eşşək və bülbül" təmsilinin tərcüməsindən götürürdülər.
Akademik Möhsün Nağısoylu deyib: "Sonralar mən araşdırmalar nəticəsində müəyyən etdim ki, Azərbaycanda tərcümənin tarixi müqəddəs kitabımız "Qurani-Kərim"lə bağlıdır. Tərcümə millətlərarası münasibətlərin nəticəsi kimi meydana çıxır. Azərbaycanda da ərəb istilalarından və İslam dini qəbul olunandan sonra "Qurani-Kərim"in tərcüməsinə ehtiyac duyuldu və tərcümələrə başlanıldı".
Alim bildirib ki, oğuzların ana kitabı olan "Kitabi-Dədə Qorqud"da "Qurani-Kərim"in İxlas surəsinin bədii tərcüməsi var. Ölkəmizdə "Kitabi-Dədə Qorqud"un 1999-cu ildə 1300 illiyinin qeyd edildiyini nəzərə alaraq belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, Azərbaycanda tərcümə tarixinin 1300-dən çox yaşı var.
Möhsün Nağısoylu məruzəsində müxtəlif əsrlərdə Azərbaycan tərcümə tarixinə ümumi nəzər salıb, tərcümə edilən əsərlər və müəlliflər haqqında məlumat verib. Diqqətə çatdırıb ki, tərcümə həm də söz yaradıcılığıdır, dili zənginləşdirir. Tərcümə, eyni zamanda, milli ədəbiyyatın bir qoludur. "Tarixi tərcümələrə diqqət yetirsək görərik ki, onlar müasir tərcümələrdən tamamilə fərqlənir. Tərcümələr edilərkən müəllif ona öz zəkasını qoyurdu, ona görə də tərcümə olunan əsərə yeni bir nəfəs gəlirdi". Konfrans müzakirələrlə davam edib.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru, akademik Möhsün Nağısoylu iştirakçılara Azərbaycan tərcümə tarixi haqqında ətraflı məlumat verib. Bildirib ki, tərcümənin tarixi qədimdir. Tərcümə xalqların bir-birinə münasibətindən doğur. Azərbaycanda tərcümə tarixini üzün müddət ruslarla bağlayaraq, bu tarixin başlanğıcını Abbasqulu ağa Bakıxanovun İvan Krılovun "Eşşək və bülbül" təmsilinin tərcüməsindən götürürdülər.
Akademik Möhsün Nağısoylu deyib: "Sonralar mən araşdırmalar nəticəsində müəyyən etdim ki, Azərbaycanda tərcümənin tarixi müqəddəs kitabımız "Qurani-Kərim"lə bağlıdır. Tərcümə millətlərarası münasibətlərin nəticəsi kimi meydana çıxır. Azərbaycanda da ərəb istilalarından və İslam dini qəbul olunandan sonra "Qurani-Kərim"in tərcüməsinə ehtiyac duyuldu və tərcümələrə başlanıldı".
Alim bildirib ki, oğuzların ana kitabı olan "Kitabi-Dədə Qorqud"da "Qurani-Kərim"in İxlas surəsinin bədii tərcüməsi var. Ölkəmizdə "Kitabi-Dədə Qorqud"un 1999-cu ildə 1300 illiyinin qeyd edildiyini nəzərə alaraq belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, Azərbaycanda tərcümə tarixinin 1300-dən çox yaşı var.
Möhsün Nağısoylu məruzəsində müxtəlif əsrlərdə Azərbaycan tərcümə tarixinə ümumi nəzər salıb, tərcümə edilən əsərlər və müəlliflər haqqında məlumat verib. Diqqətə çatdırıb ki, tərcümə həm də söz yaradıcılığıdır, dili zənginləşdirir. Tərcümə, eyni zamanda, milli ədəbiyyatın bir qoludur. "Tarixi tərcümələrə diqqət yetirsək görərik ki, onlar müasir tərcümələrdən tamamilə fərqlənir. Tərcümələr edilərkən müəllif ona öz zəkasını qoyurdu, ona görə də tərcümə olunan əsərə yeni bir nəfəs gəlirdi". Konfrans müzakirələrlə davam edib.
-
Zaqatalada dönərdən zəhərlənənlərin vəziyyəti açıqlanıb
-
Bu il 180 mindən çox Asan İmza sertifikatı verilib
-
DTA: Gələn il turizm sektoru üçün gərgin dövr olacaq
-
Baş Prokurorluqda Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümü ilə əlaqədar tədbir keçirilib
-
Paşinyan Moskvaya yola düşüb
-
Bakıda növbəti Fintex Sammiti keçiriləcək
-
Gürcüstan DTX ölkədə kütləvi iğtişaşlarla bağlı xəbərdarlıq edib
-
Bakıda mənzildən meyit tapılıb
-
AZAL Beynəlxalq Talassemiya Günü ilə bağlı qanvermə aksiyası keçirib
-
NYMEX əmtəə birjasında təbii qazın qiyməti azalıb
-
BMT: Qəzzada 1 milyon insan humanitar yardımdan məhrum olub
-
Abşeronda 2 evdən 3400 manatlıq qızıl oğurlayan qadın saxlanılıb
-
FHN “Yaz-yay fəsillərində sel təhlükəsi” mövzusunda tədbirlər keçirib
-
Dünya bazarlarında neft ucuzlaşıb
-
Azərbaycanda yeni nəsil NKA-lar vasitəsilə dövriyyə 7,3 mlrd. manatı ötüb
-
Su hövzələrində davranış qaydaları barədə tədbirlər keçirilib
-
Litva Ukraynaya hərbçi göndərməyə hazır olduğunu açıqlayıb
-
Daxau əsir düşərgəsində azərbaycanlı əsirlərə həsr olunmuş xatirə lövhəsinin açılışı olub - FOTO
-
Mayın 9-da Bakı metropoliteninin iş rejimi dəyişdiriləcək
-
Qızıl və gümüş cüzi bahalaşıb
-
Kəlbəcərə dolu düşüb, dağlıq ərazilərdə 1 dərəcəyədək şaxta olub - FAKTİKİ HAVA
-
Azərbaycanda bu ilin birinci rübündə gündəlik neft hasilatı göstəricisi açıqlanıb
-
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
-
ABŞ Azərbaycanda neft hasilatı üzrə proqnozunu artırıb
-
Masallıda narkotik vasitə satan şəxslər saxlanılıblar - FOTO
-
Bakıda sıxlıq olan yollar - SİYAHI
-
Oğuzda avtomobil aşıb, xəsarət alan var
-
Paytaxtın Xəzər və Xətai rayonlarının qaz təchizatında fasilə yaranacaq
-
Həbsdə olan qohumunu azad edəcəyinə söz verib, 28 min manatı mənisməyən Bakı sakini saxlanılıb
-
ABŞ və Rumıniya Ukraynaya dəstəyi davam etdirməyə hazır olduqlarını təsdiqləyiblər
-
Belarus XİN: Minsk və Moskvanın birliyi Qərbdə paxıllıq yaradır
-
NATO-nun paraşütlə tullanma təlimində 11 əsgər yaralanıb
-
İsveç altıncı nəsil qırıcısını istehsal edə bilər
-
Gəncə Dövlət Filarmoniyasının təqdim etdiyi "Üzbəüz" layihəsinin qonağı Siyavuş Kərimi olub - FOTO
-
"Borussiya" ÇL-in finalına yüksəlib
-
Bakı sakini küçədə bıçaqlanıb
-
Azərbaycan təmsilçiləri “Avroviziya-2024”də mübarizəni dayandırıb
-
Zaqatalada dönərdən zəhərlənənlərin sayı 40-a çatıb - YENİLƏNİB
-
Azərbaycanın Baş naziri Əli Əsədov Türkiyə mediasına müsahibə verib
-
Azərbaycan Basketbol Liqası: Son çempion seriyanın birinci oyununda “Xırdalan”a qalib gəlib
-
Avstriya NATO-ya üzv olmayacağını açıqlayıb
-
TƏBİB: Zaqatalada dönərdən zəhərlənənlərin vəziyyəti orta-ağırdır
-
Ermənistan-Azərbaycan sərhədində zəlzələ olub
-
“Fövqəladə hallarla mübarizənin aktual problemləri” mövzusunda konfrans keçirilib
-
Lukaşenko: Dünya heç vaxt nüvə müharibəsinə indiki qədər yaxınlaşmayıb
-
NATO nümayəndəsi Ermənistan XİN başçısının müavini ilə Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyasını müzakirə edib
-
Xəzər dənizi məsələləri üzrə Yüksək Səviyyəli İşçi Qrupun yeddinci iclası keçirilib, növbəti toplantı İranda olacaq
-
Azərbaycan Körfəz ölkələri arasında ən çox səyahət edilən ölkə seçilib
-
Azərbaycanda taksi sayına məhdudiyyət qoyula bilər
-
Gəncə Şəhər Birləşmiş Xəstəxanasının vəzifəli şəxsi barədə ev dustaqlığı həbslə əvəz edilib
-
Ucarda iş yerində xəsarət alan şəxsin ölməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başlanıb
-
Zaqatalada ana və iki övladı dönərdən zəhərlənib
-
Həcc vizası olmadan ziyarətə gedənlər cərimələnəcək
-
Türkiyə İsraili Rəfah sərhəd keçidindən geri çəkilməyə çağırıb
-
BMT Baş katibi İsrailə çağırış edib
-
Sosial xarakterli fövqəladə mühit rejimində qaydalara riayət edilməməsinə görə cərimələr müəyyənləşib
-
İngiltərə Premyer Liqasında daha bir klubun xalları silinib
-
Azərbaycanda aktiv ƏDV ödəyicilərinin sayı 5 %-dən çox artıb
-
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyanın Baş naziri ilə geniş tərkibdə görüşü keçirilib
-
Qırğızıstan-Tacikistan sərhədində atışma olub