Həmsöhbətimiz Fərqanə Seyidova Naxçıvanın heykəltəraş-rəssamlarındandir. Sənət əsərləri ilə yeni və bənzərsiz ifadə formaları axtaran, təsvirlər, rənglər və texnikalar vasitəsilə orijinal konsepsiyalar yaradan gənc rəssamın ən böyük arzusu xarici ölkələrdə sərgilərinin nümayiş etdirilməsidirdır. Gənc istedad AZƏRTAC-ın müxbiri ilə söhbətində bu sənətə gəlişindən, rəssamlığa baxışından və gələcək planlarından bəhs edir.

Fərqanə Seyidova 1997-ci il avqustun 29-da Babək rayonun Şəkərabad kəndində anadan olub. Naxçıvan Dövlət Universitetinin “Təsviri incəsənət müəllimliyi” ixtisasını bitirib. 2020-ci ildə “İlin gənc rəssamı” nominasiyasına layiq görülüb.

2022-ci ildə Naxçıvanda heykəltəraşlıq nümunələrindən ibarət fərdi kolleksiyası təşkil edilib. “İdeal ailənin formulu: enerji və müasirlik” IX və X Muxtar Respublika Heykəltəraşlıq və dekorativ tətbiqi sənət müsabiqəsində birinci yeri tutub. Bir çox müsabiqələrin qalibi və mükafatçısıdır.

- Fərqanə xanım, yaradıcılığınızda hansı janra daha çox üstünlük verirsiniz? Dünya rəssamlarından kimlərin yaradıcılığına və əsərlərinə maraq göstərirsiniz?

-Yaradıcılığımda portret janrı və mənzərə janrlarına daha çox üstünlük verirəm. Bu, rəssamda dərin bədii bacarıqları və müxtəlif istiqamətlərdə işləmə qabiliyyətini göstərir. Portret janrı digər janrlardan daha çətindir, burada insanın mimikasını, hisslərini və xarakterini düzgün təsvir etmək əsas məsələdir. İnsanın xarakterini düzgün göstərmək və duyğuları çatdırmaq üçün həmin bacarıqlar mühüm əhəmiyyət daşıyır.

Karandaş və ya başqa texnikalarla işləmək də mənə müxtəlif ifadə imkanları yaradır. Mənzərə janrına marağım var və təbiət qoynunda etüd çəkməyi çox xoşlayıram. Təbiətin gözəlliklərini kağız və ya kətan üzərinə köçürmək insana sakitlik və yaradıcılıq enerjisi bəxş edir.

Van Qoq və Leonardo Da Vinci kimi böyük ustaların əsərlərindən ilham alıram, bu da mənim yaradıcılığıma dəyərli bir təməl qazandırır və qarşımda yeni üfüqlər açır. Bu istiqamətlərdə çalışmağa davam etdikcə, öz üslubumu daha da inkişaf etdirəcəyimə və bədii yaradıcılığımda daha da böyük nailiyyətlər qazanacağıma ümid edirəm.

- Rəssam olmaq istəyənlər üçün tövsiyələriniz nə olardı? Onlar bu işə necə başlamalıdır? Fitri istedad mütləqdirmi?

-Mən müəllim kimi fəaliyyət göstərirəm, 60-dan çox şagirdim və tələbəm var. Müxtəlif qabiliyyət və həvəsə malik şagirdlərlə, tələbələrlə çalışmaq həqiqətən də çətin, eyni zamanda, çox gərəkli işdir. Hər bir şagirdin fərdi potensialını nəzərə alaraq, onları dəstəkləmək vacibdir. Burada əsasən iki məsələ üzərində dayanmaq olar: Qabiliyyət və həvəs arasındakı tarazlıq önəmlidir. Bəzən qabiliyyəti olmayan, amma həvəsi olan şagirdlərə düzgün yönləndirmə və dəstək göstərərək, onların da inkişafına nail olmaq mümkündür. Belə hallarda müsbət və həvəsləndirici sözlərdən istifadə etmək, onları təşviq etmək üçün müxtəlif yollar tapmaq önəmlidir. “Səndə alınmır” və ya “çəkə bilmirsən” kimi ifadələrdən qaçaraq, gərək onlara daha konstruktiv və motivasiyaedici rəy verəsən.

Valideynlərin rolu da çox vacibdir. Onların rəssamlıq və digər incəsənət sahələrinə yanaşmasını dəyişdirmək üçün təlimat və məlumatlandırma işləri aparmaq faydalı ola bilər. Rəssamlığın psixoloji və sağlamlıq faydalarını vurğulayan seminarlar, məktəblərdə valideyn yığıncaqları və ya təqdimatlar vasitəsilə onların bu sahəyə baxışını müsbət istiqamətə yönəltmək olar. Rəssamlığın uşaq inkişafına olan faydalarını anladaraq, valideynlərin dəstəyini qazanmaq daha asan ola bilər. Unutmaq olmaz ki, hər bir uşaq fərddir və onların inkişaf yolu fərqlidir. Əsas məsələ onlara dəstək olmaq və hər birinin potensialını üzə çıxarmasına kömək etməkdir. Belə olarsa, onlar gələcəkdə öz potensiallarını tam şəkildə reallaşdıra bilərlər.

- Sizin fikrinizcə, ölkəmizdə rəssamlıq kifayət qədər dəyər görürmü? Ümumiyyətlə, sənəti dəyərə çevirmək üçün cəmiyyətin üzərinə nə kimi öhdılik düşür?

-Ölkəmizdə rəssamlıq sahəsinin kifayət qədər dəyər görüb-görməməsi müxtəlif amillərə bağlıdır və bu məsələyə fərqli yanaşmalar mövcuddur. Bəziləri hesab edir ki, bu sahəyə yetərincə qiymət verilmir və rəssamlar kifayət qədər dəstək ala bilmirlər. Digərləri isə son illərdə bu sahəyə diqqətin artdığını və rəssamların daha çox tanındığını düşünürlər.

Sənəti əsas dəyərə çevirmək üçün cəmiyyətin üzərinə bəzi öhdəliklər düşür. Məktəblərdə, universitetlərdə rəssamlıq və digər incəsənət sahələrinə dair dərslərin artırılması, gənclərdə bu sahəyə maraq yaratmaq üçün tədbirlər görülməlidir. Rəssamların əsərlərini nümayiş etdirmək üçün sərgilərin, festivalların və digər mədəniyyət tədbirlərinin təşkil olunması vacibdir. Dövlət tərəfindən rəssamların və incəsənət layihələrinin maliyyələşdirilməsi, qrantlar və digər dəstək proqramları ilə təmin edilməsi sənətin inkişafına töhfə verə bilər. Televiziya, radio, qəzet və internet vasitəsilə rəssamların və onların əsərlərinin tanıdılması, sənət haqqında proqramların və məqalələrin yayımlanması sənətə marağı artırır. Şəhər və qəsəbələrin ictimai məkanlarında rəssamlıq əsərlərinin yerləşdirilməsi, küçə sənətinin təşviq edilməsi insanların gündəlik həyatında sənətlə təmasını gücləndirir. QHT-lər tərəfindən sənət layihələrinin dəstəklənməsi və müxtəlif tədbirlərin təşkil edilməsi də mühüm rol oynayır. Sənət əsərlərinin alqı-satqısını asanlaşdıran platformaların inkişaf etdirilməsi rəssamların iqtisadi vəziyyətini yaxşılaşdırır və sənətə olan tələbatı artırır. Bu və digər tədbirlər cəmiyyətin

sənətə verdiyi dəyərin artırılmasına kömək edə bilər və rəssamlıq sahəsinin inkişafına şərait yarada bilər.

- Gələcək üçün nə kimi planlarınız var?

-Artıq iki dəfə fərdi sərgim təşkil olunub. Belə bir sərgi Naxçıvanda heç vaxt olmamışdı. İlk sərgim Naxçıvan Dövlət Universitetində, ikinci sərgim isə Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar birliyində nümayiş etdirilib. İlk dəfə təşkil olunan bu sərgidə mənim 50-dən çox heykəltəraşlıq nümunələrim sərgiləndi, bu da bütün sərgi iştirakçıları tərəfindən böyük maraqla qarşılandı. Heykəltəraş rəssamlarımız Hüseynqulu Əliyev, Elman Cəfərov, Cavid İsmayılov, Ülviyyə Həmzəyeva tərəfindən bəyənilmək isə mənə çox böyük sevinc hissləri yaşatdı. Gələcək üçün də çox planlarım var. Amma ən böyük arzum xarici ölkələrdə sərgilərimi təşkil etməkdir.