“Azərbaycan” qəzetinin səhifələrində

“Azərbaycan” qəzetinin səhifələrində - 99-cu yazı

Ölkəmizdə necə sərvət yaratmalıyıq

Xalqımızın səadəti, səhiyyəsi, maarifi və bütün xoşbəxt yaşayışının təmin edilməsi, habelə bütün ölkəmizin haqqında nəzərdə tutulan islahatın həyata keçirilməsi üçün sərmayə və sərvət yaradılması vasitələrinə ehtiyacımız vardır. Hər halda vətənimizdə tərəqqi və mədəniyyət yaratmaq yalnız ümumi sərvət yaratmaq və ondan xalqın xeyrinə istifadə etmək vasitəsi ilə ola bilər.
Qəti bir surətdə ümumi sərvəti və sərmayələri biz gərək öz torpağımızdan xalqımızın fədakarlığı, zəhməti və ciddiyəti sayəsində ələ gətirək. Bunun üçün yalnız 2 təbii və zəngin mənbələrdən istifadə etməliyik ki, onlar da mədənlər və kənd təsərrüfatı məhsullardan ibarətdirlər. Əziz ölkəmiz Azərbaycan çox müxtəlif mədənlərə və bol məhsul verən münbit torpağa sahib olduğuna görə ən mühüm sənaye və kənd təsərrüfatı sahələrinə malik bir yer hesab olunur.
Azərbaycanın kənd təsərrüfatı məhsullarının bol olmasına görə bəzi istismarçı siyasətçilər həmişə çalışırlar bu fikri təbliğ etsinlər ki, ölkəmiz bir kənd təsərrüfatı məmləkətdir və gərək onun kənd təsərrüfatına çox diqqət edilsin. Bu məsələni izah etməliyik ki, bu fikrin sahibləri, dediyimiz kimi, istimarçı siyasətlərin və istismarçıların nümayəndələridirlər. Bunlar istəyirlər, bu cür fikirlərin yayılması və təbliği ilə bizim ölkəmizin sənaye sahələrinə malik olmağının qabağına çıxsınlar.
Azərbaycan aqrar bir ölkə olduğu üçün onun əkin və məhsulları, xam maddələri gərək xaricə getsin. Çünki irtica hökumətləri istəmirdilər ki, ölkəmiz sənaye sahələrinə malik olsun.
Onlar istəmirdilər ki, ölkəmiz tərəqqi eləsin. Onlar istəmirdilər ki, fəhlə rahat yaşasın və bu xalq işsiz qalmasın. Ona görə də bu günədək ölkəmizdə fabriklər və zavodlar qurulmayıbdır. Halbuki, əgər ölkəmizdə fabriklər olarsa o, məhsulları xalqın ehtiyacı olan həyati məhsullara çevirib və nəticədə çox ucuz başa gəlməklə bərabər bizi xaricə möhtac olmaqdan qurtarar. Bir daha pambıq, kənəf, çuğundur kimi məhsullarımız kapitalist birlik və şirkətlərinin əli ilə bizim üçün çit, parça və qənd olmaz və xalqımız da özgələrin istismarı əlindən xilas olar.
Azərbaycan böyük fabrik-zavodlara möhtacdır ki, xalq öz məhsullarının hamısını o fabriklərdə özü istədiyi sənaye mallarına çevirsin. Azərbaycanın böyük sənaye müəssisələrinə ehtiyacı var ki, illər boyu yer altında xaraba sahə kimi gizlənmiş mədənləri açsın və onlardan sənayedə istifadə etməklə bərabər başqa böyük mənfəətlər də əldə etsin.
Kənd təsərrüfatımız və əkin yerlərimiz çoxlu traktor və maşınlara möhtacdır. Əkin maşınlı olduğu halda kəndli və əkinçilərimiz az zəhmətlə çox qazanc əldə edər və qədim üsul ilə yerdən ələ gələn məhsulun miqdarını neçə bərabər artırar. Biz bunu bilməliyik ki, daha kənd təsərrüfatı orta əsrlər sistemində olmamalıdır. Biz ölkəmizin tərəqqisi və xalqımızın rahatlığı üçün əkinçilik və kənd təsərrüfatı sistemində böyük bir dəyişiklik etməliyik. Azərbaycanın qızıl torpağı, geniş ərazisi, dağları və mədənlləri çox bol və zəngin məhsullara malikdir. Sərab, Həştrud, Xoy, Dexarqan, Qaradağ, Xalxal, Maku, Gərmrud, Əfşar, Marağa və başqa bu kimi şəhərlərin taxıl məhsulu çox mühümdür. Daha Urmiya, Sərab, Xoy, Dehxarqanın tütün məhsulu, Marağa, Xalxal, Xoy, Urmiyanın paxlalı bitkilərdən əldə edilən məhsulları, Maku, Xoy, Gərmrud və başqa yerlərin pambığı, habelə müxtəlif nöqtələrdə əldə edilən kişmiş və badam əhəmiyyətli bir yer tuturlar.
Mədənlərə gəlincə isə Azərbaycanın müxətlif nöqtələrində olan daş kömür, dəmir, mis, qurğuşun, neft, qızıl, duz, çini torpağı, kükürd, nil, dəyirman daşı və başqaları torpaqlar altında ehtiyatda olan sərvətdirlər. Halbuki, bu kənd təsərrüfatı və mədəni məhsullardan bu günədək istifadə olunmayıbdır. Biz bu işi görməliyik. Bu işlərə başlamaqla sərvət ələ gələr və işsizlər üçün də iş yerləri açılar. Biz bundan sonra özümüzü iqtisadi təzyiq və yoxsulluqdan qurtarmalıyıq. Yalnız kənd təsərrüfatı məhsullarına diqqət və mədənlərdən faydalanmaq bizə sərvət verər, sərvət isə bizim üçün hər şeyi hazır edər.
Firqəmizin Məramnaməsi, Milli hökumətin proqramı, onun layihələri və əməliyyatı göstərir ki, bu iki böyük sərvət sahələrindən nə qədər gəlir əldə etmək olar. Toxuculuq fabrikası, papiros fabrikası, Zəncan mədənlərinin işə salınması, yer bölgüsü və başqaları bu sözə aydın misal və şahid ola bilərlər.

Firidun Bazərgan
“Azərbaycan” qəzeti. ADF orqanı, Təbriz, say 179, 22.04.1946

***
Azərbaycan Demokrat Firqəsinin hərbi hazırlıq işləri ilə bağlı fəaliyət planları barədə

Bütün fabriklərdə hərbi təlim

Hal-hazırda Təbrizin bütün fabriklərində hərbi təlim keçirilməkdədir. Bundan əlavə şəhər komitəsinin qərarına görə bütün fabriklərin ətrafında keçirilən təlimlərdən başqa ümumi təlimlər üçün işçilər həftədə bir gün də Milli meydana gələcəklər.