Tazeen Akhtar : “Yer üzündə bu dəmir dostluğu poza biləcək bir güc yoxdur”

Qaiser Navab: “Azərbaycan, Türkiyə və Çin Pakistanın sınanmış dostlarıdır”

Hindistan və Pakistan kimi iki nüvə gücü arasındakı aşağı intensivlikli müharibə bütün dünyada ciddi narahatlıq doğurur. Bu toqquşmaların qlobal münaqişələrə səbəb ola biləcəyi qeyd olunur. Münaqişənin əsas səbəbi isə tərəflər arasında uzun illərdir həll olunmayan Kəşmir bölgəsi problemidir.

Qeyd edək ki, “Geo TV” telekanalının Pakistan Ordusunun İctimaiyyətlə Əlaqələr üzrə Müştərək İdarəsinə (İSPR) istinadən yaydığı məlumata görə, 10 may tarixində tərəflər atəşkəs rejimi barədə razılığa gəlsələr də, bir neçə saat sonra Cammu və Kəşmir, eləcə də Pəncab bölgəsinin bir sıra şəhərlərində pilotsuz uçuş aparatları müşahidə olunub və hava hücumundan müdafiə sistemləri işə düşüb.

Pakistan Silahlı Qüvvələri bəyan edib ki, nəzarət xəttində baş verən məlum döyüş əməliyyatları nəticəsində 40 mülki şəxs və 11 hərbçi həlak olub. Daha 121 nəfər isə yaralanıb.

Hindistanın Baş naziri Narendra Modi “Sindur” əməliyyatının başlanmasından sonra xalqa ilk müraciətində deyib ki, Hindistan hələlik Pakistana zərbələri dayandırıb və bundan sonra İslamabadın addımlarından asılı olaraq hərəkət edəcək.

"Biz yalnız Pakistana zərbələrimizi təxirə saldıq. Hindistanın gələcəkdə hansı addım atacağı Pakistanın hərəkətlərindən asılıdır”, - o bildirib.

Pakistan Baş naziri Şahbaz Şərif isə Hindistanla yaşanan gərginlik barədə danışarkən qarşıdurmada qalib gəldiklərini deyib.

“Hərbçilərimiz Hindistanın aqressiyasına yüksək peşəkarlıqla cavab verərək onu danışıqlar masasına oturmağa məcbur etdi”, - Şərif qeyd edib.

Pakistanın Baş nazir müavini və xarici işlər naziri İshaq Dar Hindistanla gərginliyin azaldılması istiqamətində aparılan beynəlxalq diplomatik səylərdən sonra iki ölkə arasında danışıqların baş tutacağına ümid etdiyini bildirib. Nazirin sözlərini Geo TV yayıb.

“Son diplomatik təmaslarım çox pozitiv keçdi. İnanıram ki, artıq danışıqlar üçün yol açılıb", - deyə o vurğulayıb. Nazir əlavə edib ki, Pakistan müharibə tərəfdarı deyil: “Əgər Hindistanda bir damcı belə sağlam düşüncə qalıbsa, dayanmalıdırlar. Onlar dayanarsa, biz də dayanarıq. Biz dağıntı istəmirik".

Pakistanın tanınmış ictimai-siyasi xadimi Tazeen Akhtar “Xalq Cəbhəsi”nə Türkiyə və Azərbaycan rəsmilərinin dost və qardaş Pakistan xalqı ilə həmrəy olduqlarına nəzər yetirib. O, deyib ki, Azərbaycan, Pakistan və Türkiyənin üçtərəfli əməkdaşlığı aprelin və mayın çətin günlərində daha fəal və möhkəm oldu, çünki iki qardaş ölkə Hindistanın 22 aprel 2025-ci il tarixində Pehalqama hücumda əsassız ittihamlarından sonra Pakistanın mövqeyini dəstəklədi: “Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov pakistanlı həmkarı Məhəmməd İshaq Dara zəng edib. XİN rəhbəri ona regionda yaranmış vəziyyət barədə məlumat verib. Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Hindistanın Pakistanın suverenliyini və ərazi bütövlüyünü pozan qanunsuz və səbəbsiz hücumları ilə bağlı Pakistana möhkəm həmrəylik və dəstək ifadə edib. O, günahsız insanların həlak olması ilə bağlı Pakistan xalqına səmimi başsağlığı verib. Güclü qardaşlıq əlaqələrini təsdiq edən iki ölkə liderləri sıx əlaqələr saxlamağa razılaşıblar. Bundan əvvəl, 8 May 2025-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi Hindistan Respublikası ilə Pakistan İslam Respublikası arasında gərginliyin daha da artması ilə bağlı narahatlığını bildirmişdi. Nazirliyin sözçüsü, " Pakistan İslam Respublikasına bir neçə mülki şəxsin ölümü və yaralanması ilə nəticələnən hərbi hücumları pisləyirik. Pakistan xalqı ilə həmrəy olaraq günahsız qurbanların ailələrinə başsağlığı verir və yaralananların tezliklə sağalmasını arzulayırıq" deyib.

Azərbaycan bütün tərəfləri təmkinli olmağa və münaqişəni diplomatik vasitələrlə həll etməyə çağırıb. Türkiyə və Pakistanın vahid dövləti təşkil edən iki ölkə olduğuna inanılır və bu, Hindistanın hücumları ilə əlaqədar gərginlik və daha sonra deeskalasiya zamanı bir daha sübut edilmişdir. Türkiyə Pakistanı diplomatik və strateji baxımdan açıq şəkildə dəstəklədi”.

Mayın 8-də Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Baş nazir Məhəmməd Şahbaz Şərifə zəng edib. Prezident Ərdoğan Pakistan vətəndaşlarının ölümü ilə bağlı başsağlığı verib. Pakistanın Cənubi Asiyada sülhün möhkəmləndirilməsinə sadiqliyini yüksək qiymətləndirərək Türkiyənin Pakistan xalqı ilə həmrəyliyini təsdiqlədi. Baş nazir Hindistanın səbəbsiz təcavüz aktından sonra Pakistanın həmrəyliyinə və dəstəyinə görə Türkiyəyə dərin minnətdarlığını bildirib. Hindistanın 26 günahsız kişi, qadın və uşağın şəhidliyinə səbəb olan raket hücumlarını ən qətiyyətlə pislədi. O qeyd edib ki, Hindistanın Pakistanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə qorxaq hücumu Cənubi Asiya regionunda sülh və sabitliyi ciddi təhlükə altına qoyub və qəbuledilməzdir: “Prezident Ərdoğan bildirib ki, bu gün əvvəl Türkiyənin xarici işlər naziri pakistanlı həmkarı Məhəmməd İshaq Darla söhbət edib və onlar mövcud vəziyyəti ətraflı müzakirə ediblər. O bildirib ki, Türkiyə vəziyyətin deskalasiyasını dəstəkləyir və Pakistanın sadiq dostu rolunu oynamağa hazırdır. O, türk xalqının Pakistanın diplomatik təşəbbüslərinin uğuru üçün dua etdiyini vurğulayıb”.

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan, Hindistanın Pakistanın suverenliyini pozan və günahsız mülki şəxsləri öldürən səbəbsiz təcavüzü ilə əlaqədar Türkiyənin Pakistanla həmrəyliyini ifadə etmək üçün pakistanlı həmkarına zəng etdi. O, regionda təhlükəsizlik vəziyyətinin pisləşməsindən narahatlığını bildirib. Hər iki nazir vəziyyətin inkişafı ilə əlaqədar hərəkətlərini sıx əlaqələndirməyə davam etmək barədə razılığa gəliblər.

07 may 2025-ci ildə Türkiyə səfiri xarici işlər naziri İshaq Dara Hindistanın Pakistan suverenliyinin səbəbsiz pozulması və günahsız insanların faciəli ölümü ilə əlaqədar Türkiyənin Pakistanla möhkəm həmrəyliyini ifadə etmək üçün müraciət etdi.

Hər iki tərəf regional təhlükəsizlik məsələlərini ətraflı müzakirə etdi və sıx koordinasiya və əməkdaşlığı qorumaq öhdəliyini təsdiqlədi.

Üç ölkə qardaş bağlarının zamanla sınaqdan keçirildiyini və çətin anlarda birlikdə olacağını sübut etdi. Bu qardaşlıq suverenliyi və ərazi bütövlüyü üçün hər hansı bir təhlükəyə qarşı çıxa bilər. Yer üzündə bu dəmir dostluğu poza biləcək və ya heç olmasa zəiflədə biləcək bir güc yoxdur”.

Pakistan-Azərbaycan Məzunlar Assosiasiyasının (PAAA) prezidenti və Davamlı İnkişaf üçün Kəmər və Yol Təşəbbüsü (BRI-SD) sədrı Qaiser Navab isə deyib ki, Pakistan Cənubi Asiyada davamlı sülhə aparan yeganə yol kimi dialoq və diplomatiyanı ardıcıl olaraq davam etdirir: “Müharibə, zorakılıq və təcavüz heç vaxt problemin həlli deyil. Bu atəşkəs təkcə hərbi əməliyyatların deeskalasiyasını deyil, həm də Pakistanın mənəvi və strateji yetkinliyinin təsdiqidir".

Navab, Pakistanın cəsarətli Silahlı Qüvvələrini, xüsusən də Pakistan Hava Qüvvələrini Hindistanın səbəbsiz təcavüzünə peşəkar, mütənasib və sürətli cavablarına da toxunub: "Bir pakistanlı olaraq, düşmən təxribatlarına qarşı durmaqda və suverenliyimizi misilsiz cəsarətlə müdafiə edən xalqımız, ordumuz və xüsusən də hava qüvvələrimizlə fəxr edə bilmərəm. Hindistanın son səbəbsiz təcavüzü regional hökmranlığı təsdiqləmək məqsədi daşıyırdı. Lakin Pakistanın sürətli və mütənasib cavabı Hindistanın hərbi üstünlüyü mifini dağıtdı və aydın bir siqnal verdi: suverenliyimizi qətiyyətlə və qanuni şəkildə qoruyacağıq. Hindistan bu anı hegemon dizaynlarının Pakistanın qətiyyəti ilə əzildiyi gün kimi xatırlayacaqdır. Onların təkəbbürü birliyimiz və gücümüzlə qarşılaşdı”.O vurğulayıb ki, Pakistanın hərəkətləri Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin silahlı hücumlara qarşı özünümüdafiə hüququnu təmin edən 51-ci maddəsinə uyğun olaraq həyata keçirilib. "Cavabımız sadəcə taktiki deyildi - prinsipial və beynəlxalq hüquqa uyğun idi" deyib.

Navab bu məsələdə də Azərbaycanın Pakistanın yanında olduğundan bəhs edib: “Biz qardaş Azərbaycan xalqına - onun uzaqgörən rəhbərliyinə, cəsarətli xalqına və fəal kütləvi informasiya vasitələrinə - bu kritik dövrdə Pakistanı möhkəm dəstəklədiklərinə görə ürəkdən minnətdarlığımızı bildiririk. Azərbaycanın ədalətə, beynəlxalq hüquqa və suveren hüquqlara davamlı dəstəyi bizim ümumi dəyərlərimizi və sarsılmaz qardaşlığımızı əks etdirir. Azərbaycan xalqı ən yüksək vəzifələrdən başlayaraq vətəndaş cəmiyyətinə qədər nümunəvi həmrəylik nümayiş etdirərək dünyaya mənəvi saflığın və tarixi əlaqələrin diplomatiyada hələ də vacib olduğunu xatırlatdı. Biz fəxr edirik ki, sülh, ədalət və ləyaqət naminə azərbaycanlı qardaş və bacılarımızla çiyin-çiyinə dayanırıq.

Navab, böhran dövründə dəstəyi regional əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmət bağlarını möhkəmləndirməyə davam edən Pakistanın sınanmış dostları adlandıraraq Türkiyə və Çinə də təşəkkür etdib: “ABŞ, Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı və digər qlobal tərəfdaşların gərginliyi azaltmaq və hər iki tərəfi konstruktiv dialoqa təşviq etməkdə oynadığı konstruktiv rolu dərindən qiymətləndiririk. Məhz belə razılaşdırılmış səylər sayəsində diplomatiya məhv olmaqdan üstün ola bilər."

Hindistan bunu uzun müddət xatırlayacaq, çünki bu gün Cənubi Asiyanın yeganə gücü olmaq üçün hegemon planları yalnız Pakistanın cəsur silahlı qüvvələri tərəfindən məhv edilmir, həm də təvazökarlıq dərsi alır. Onların sözdə hərbi gücü Pakistan kimi qətiyyətli, vahid və ləyaqətli bir millətlə qarşılaşdıqda həm qətiyyət, həm də nəticələr baxımından daha zəif olduğunu sübut etdi.

Navab, BRI-SD-nin davamlı sülhə, regional əməkdaşlığa və ədalət və beynəlxalq hüquqa əsaslanan çoxtərəfli diplomatiyaya sadiqliyini təsdiqlədi. "Pakistan hələ də sülhə sadiqdir, amma şübhə olmasın: xalqımızın suverenliyi, ləyaqəti və təhlükəsizliyi ilə bağlı heç vaxt güzəştə getməyəcəyik."

Cavid