ABŞ və Meksika sərhədində yaxınlaşmaqda olan ciddi bir bioloji təhlükəyə qarşı maraqlı bir həll yolu üzərində işləyirlər: milyonlarla milçək istehsal edib təyyarələr vasitəsilə havaya buraxmaq. Bu, fəlakət ssenarisi kimi səslənsə də, bu plan mal-qara sənayesini məhv etmək riski daşıyan ət yeyən sürfə istilasına qarşı effektiv bir müdafiə üsulu hesab olunur.

Xalqcebhesi.az xəbər verir ki, söhbət Cochliomyia hominivorax adlı milçək növünün sürfələri — Yeni Dünya vida qurdlarından gedir. Bu milçəklər canlı heyvanların — xüsusilə inək, at və ev heyvanlarının — açıq yaralarına yumurta qoyur.
Yumurtalar 12–24 saat ərzində çatlayır və çıxan sürfələr canlı toxumaları yeyərək dərin və ölümcül yaralar əmələ gətirir. Müalicə olunmazsa, bir heyvan bir-iki həftə ərzində ölə bilər.
Bu zərərli növ 2023-cü ildən bəri Panama, Kosta Rika, Honduras, Qvatemala, Nikaraqua, Beliz və El Salvadorda yayılıb. 2024-cü ilin noyabrında Meksikanın cənubuna çatması ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyini (USDA) hərəkətə keçməyə vadar edib. Sərhəd bölgələrindəki heyvan ticarəti limanları bağlanıb.

PLAN: Steril milçəklər istehsal edib yaymaq

CNN International-ın verdiyi məlumata görə, ABŞ bu istilaya qarşı köhnə, lakin təsirli bir metodu yenidən tətbiq etməyə hazırlaşır:
Steril (sonsuz) erkək milçəklər istehsal ediləcək, təyyarələrlə təbiətə buraxılacaq və vəhşi dişilərlə cütləşərək döllənməmiş yumurtalar əmələ gəlməsinə səbəb olacaq. Dişi milçəklər yalnız bir dəfə cütləşdiyi üçün bu üsul zamanla populyasiyanın azalmasına səbəb olur.

ABŞ bu strategiyanı 1960–70-ci illərdə uğurla tətbiq etmişdi. Hazırda yalnız Panamada bir istehsal müəssisəsi fəaliyyət göstərir və həftəlik 100 milyon steril milçək istehsal edə bilir. Lakin hazırkı epidemiyanı nəzarət altına almaq üçün daha çoxuna ehtiyac var.

Texasda “Milçək fabrikası” qurulacaq

ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi (USDA) 18 iyun tarixində ABŞ–Meksika sərhədinə yaxın bir ərazidə yeni bir milçək istehsalı müəssisəsinin qurulacağını elan edib. İstehsalın Moore Hərbi Hava Bazasında həyata keçirilməsi planlaşdırılır. Layihənin ilk mərhələsinin dəyəri 8.5 milyon dollar, lakin ümumi xərclərin 300 milyon dollara çata biləcəyi qeyd olunur.

Bundan əlavə, Meksikada yerləşən köhnə bir müəssisənin də 21 milyon dollarlıq büdcə ilə 2025-ci ilin sonuna qədər yenilənməsi nəzərdə tutulur.

Məryəm Quliyeva