“Ermənistan güvənə biləcəyi müttəfiq axtarışındadır”.
Bunu “Emerging Europe” nəşrinin şərhçisi Kristian Mamo yazıb.
“Bu ayın sonlarında Ermənistanda növbədənkənar parlament seçkiləri keçiriləcək, keçən ilki müharibə zamanı əsl müttəfiq çatışmazlığı nəzərə alınaraq xarici siyasət əsas mövzu olacaq”.
Mamo yazır: "Ermənistan və Azərbaycan arasında 2020-ci ilin noyabr ayında Rusiyanın vasitəçiliyi ilə atəşkəsdən sonra sona çatan hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan nisbətən güclü iki dövlətin - İsrail və Türkiyənin dəstəyindən istifadə etdi.
Birincinin Azərbaycanla münasibətləri əsasən hərbi sahə ilə məhdudlaşır, çünki Azərbaycan insansız hava vasitələri də daxil olmaqla, yüksək texnoloji İsrail avadanlıqlarından istifadə edirdi. Hərbi əməliyyatlar zamanı Ermənistan etiraz olaraq Tel-Əvivdəki səfirini geri çağırıb.
Türkiyə ilə Azərbaycan arasında daha da dərin münasibətlər mövcuddur. Bu iki xalqın bir millətin üzvü olduğunu isbatlayan əhəmiyyətli mədəni, dil və etnik əlaqələri var. Müharibə dövründə onlarla inkişaf etmiş Türkiyə istehsalı drondan istifadə olunub və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Azərbaycanın hücumuna tam diplomatik dəstək verib”.
Kristian Mamo qeyd edib ki, Sovet İttifaqından müstəqillik qazandıqdan sonra Rusiya Ermənistanın əsas müttəfiqi idi. Ermənistan Rusiyanın rəhbərlik etdiyi iki hökumətlərarası təşəbbüsün üzvüdür: Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) və Avrasiya İqtisadi İttifaqı (Aİİ). Bu, Ermənistanı müəyyən məsafədə Rusiyanın Qafqazdakı əsas tərəfdaşı və bölgədəki yeganə həqiqi müttəfiqinə çevirir.
Yaxşı və ya pis, Rusiya özünü hər hansı bir dövlətin və ya hökumətin Moskvanın mənafeyinə uyğun etibarlı bir tərəfdaş kimi göstərib.
Suriyada Bəşər Əsəd rejiminə böyük hərbi, Venesuela və Belarus kimi beynəlxalq təcrid olunmuş dövlətlərə geniş diplomatik dəstək Kremlin siyasətini nümayiş etdirir.
“Niyə Rusiya Dağlıq Qarabağdakı son döyüş əməliyyatları zamanı Ermənistanı müdafiə etmək üçün praktik olaraq heç bir şey etməyib?
2020-ci ilin sentyabrında döyüş əməliyyatları başlayanda, Ermənistanın KTMT nizamnaməsi ilə zəmanət verilən təhlükəsizlik tədbirlərindən istifadə edəcəyi və müttəfiq dövlətlərin dərhal müdaxiləsi gözlənilirdi. Lakin Rusiyanın mövqeyi döyüş əməliyyatlarının başından bəri aydın idi: Dağlıq Qarabağ beynəlxalq səviyyədə tanınmış Azərbaycan ərazisinin bir hissəsi olduğu üçün KTMT-nin kollektiv müdafiə qaydaları tətbiq edilməyib”, - deyə məqalədə qeyd olunur.
Müəllif əlavə edib ki, Rusiya Ermənistanın dəyişkən müttəfiqidir.
“Buna baxmayaraq, bu, Ermənistanı qorumaq üçün əhəmiyyətli tədbirlər görmək imkanına və marağına sahib olan yeganə ölkədir. Beləliklə, İrəvan, belə demək mümkünsə, Moskvanın orbitində "ilişib qalıb".
Azərbaycanın hərbi əməliyyatlarını pisləyən Fransa prezidenti Emmanuel Makronun açıqlamalarına toxunan müəllif, Fransanın da əslində real dəstək vermədiyini qeyd edib.
Kristian Mamo İranı da Ermənistanın potensial müttəfiqi kimi xatırladıb. Onun sözlərinə görə, İran sərhədi Ermənistandan dünyaya çıxmağın yeganə yollarından biri olaraq qalır və iki ölkə arasında mümkün olmayan bir tərəfdaşlıq inkişaf edib. "Əlavə olaraq, İranın əsas regional rəqiblərindən biri də bu yaxınlarda yüksələn Türkiyədir və hər iki ölkə Suriyadakı döyüşən tərəfləri dəstəkləyir. Bununla birlikdə, müharibə dövründə İran, Rusiya kimi, bitərəf rəsmi bir yanaşmaya sadiq qalıb".
Məqalədə deyilir ki, Ermənistan iqtisadi cəhətdən dünya güclərini onu qorumaq üçün vəsait ayırmağa məcbur etmək üçün çox kiçik və çox əhəmiyyətsizdir. Ermənistanın Dağlıq Qarabağın ona aid olması barədə iddiaları beynəlxalq hüququn ümumiyyətlə qəbul edilmiş prinsiplərinə ziddir və İrəvanın beynəlxalq mövqeyini daha da zəiflədir.
“Görünür ki, Ermənistan üçün növbəti vəzifə suverenliyə hədsiz ziyan dəymədən təhlükəsizliyini təmin edən regional güclərlə ittifaqları gücləndirmək olacaq - seçkilər bu prosesin hansı istiqamətə gedəcəyini göstərəcək”, - deyə Kristian Mamo məqaləni sona çatdırıb.