Gürcüstanda indiki mitinqlərin uzun müddət davam edəcəyini söyləmək çətindir. Çünki bu, hələ məşqdir, əsas proseslər qarşıdadır.
Bu sözləri Gürcüstanda baş verən prosesləri şərh edən politoloq Qabil Hüseynli deyib. O bildirib ki, Gürcüstanda baş verən çalxalanmanın rəhbəri bir nəfər deyil:
"Burada Saakaşvilinin bir neçə gün bundan əvvəl Amsterdamda müxalifət nümayəndələrini toplayıb, onlarla görüş keçirməsi və mütləq Gürcüstana gələrək Gürcü Arzusu Partiyasını hakimiyyətdən kənarlaşdıracağı vədini verməsinin də təsiri var. Saakaşvilinin bu açıqlamaları Gürcüstanda əhali arasında müəyyən impuls yaradıb. Amma baş verənlərin əsas səbəbi Gürcüstanın özünün idarəçiliyində yol verilən səhvlərdir. Məsələn, Gürcü Arzusu bloku seçkidən öncə verdiyi vədlərin böyük hissəsini yerinə yetirməyib. Gürcü Arzusunun rəhbəri kimi tanınan Bidzina İvanişvili əvvəl baş nazir seçilsə də, sonradan guya təvazökarlıq göstərərək, idarəetməni gənclərə buraxırmış kimi kölgəyə çəkildi. Bu vaxt ərzində isə bir-birinin ardınca Gürcüstan bankları İvanişvilinin nəzarəti altına keçdi və o, ölkədəki bütün biznes-kommersiya strukturlarına nəzarəti əlinə aldı. Bunun nəticəsində Rusiyada varlanmış İvanişvili var-dövlətini xeyli artıra bildi. Bundan başqa, o, Rusiya ilə əlaqələrin canlanmasına xidmət edən bir sıra dəyişikliklər həyata keçirdi: hava reysləri yeniləndi, Gürcüstanın MDB-dən çıxmasına baxmayaraq, Rusiya ilə gediş-gəliş artırıldı. Gürcüstanın bəzi məhsulları, xüsusilə çaxır və konyaklar Rusiya bazarlarına yol tapdı. Amma bunlar Gürcüstan əhalisinin maddi-rifah halına o qədər də təsir etmədi".
Politoloq vurğulayıb ki, İvanişvili Saakaşvilinin məhv etdiyi oliqarx sisteminin yenidən dirçəlməsinə imkan vermədi, əvəzində özü ölkənin baş oliqarxına çevrildi:
"Gürcüstanda əhalinin çox pis yaşadığını söyləmək fikrindən uzağam. Amma gürcü xalqının belə bir deyimi var: Bu gün bizim üçün yaxşıdır, amma sabah bugünkündən daha yaxşı olmalıdır. Yəni gürcülər aza qane olmayan, maddi-rifah halının daim yüksəlməsini tələb edən xalqdır. Bu nöqteyi-nəzərdən də Gürcü Arzusu blokunun fəaliyyəti onları qane etmir".
Politoloq qeyd edib ki, xalqın Saakaşvilinin yolunu səbrsizliklə gözlədiyini demək düzgün olmaz:
"Amma xalq vəziyyətin daha yaxşıya doğru dəyişməsini istəyir. Məsələn, Tiflisdəki çalxalanmalara gecə klublarında polisin narkotikə qarşı böyük səs-küylə aparılan reydləri səbəb olmuşdu. Sonradan bu prosesə tələbələr, gənclərin müəyyən hissəsi də qatılmağa başladı. Görünür ki, ölkədə proseslərin gedişindən narazı olan qüvvələr formalaşmaqdadır. Müxalif qüvvələr də bu prosesə yavaş-yavaş inteqrasiya olunur. Ola bilsin ki, Saakaşvilinin də Gürcüstanda peyda olmasını müşahidə etdik. Bir müddət sonra Gürcüstanda Bidzina İvanişvili rejiminin devrilməsi istiqamətində fəaliyyətlər başlaya bilər. Çünki vəziyyətin gərginliyini duyan İvanişvili də təkrar siyasətə qayıdıb və hadisələrə birbaşa nəzarət etməyə başlayıb".
Qeyd edək ki, Tiflisdə gecə klublarında narkotikə qarşı böyük səs-küylə aparılan reydlərdən sonra gənclərin 2 gün fasiləsiz aksiyası keçirilib. Ötən gün DİN rəhbərinin aksiya iştirakçılarından üzr istəməsinin ardından mitinqlərə bir həftə fasilə verildiyi elan edilib.
Ekspert Hüseynbala Səlimov isə bildirib ki, düzdür, hökumətin Tiflisin bir neçə gecə klublarında həyata keçirdiyi tədbirlər, bu zəmində gənclərin etirazının başlanması və onların dərhal siyasi çalar alması, eks-prezident M.Saakaşvilinin silahdaşlarının da həmin etirazlarda görünməsi, sonradan daxili işlər nazirinin etirazçılardan və gürcü cəmiyyətindən üzr istəməsi, amma əsas etiraz seqmentlərindən olan "Ağ küy" təşkilatının yalnız cümə gününə qədər etirazlara ara vermək haqda qərarı, heç sözsüz, proseslərin ciddiliyindən xəbər verir: "Xüsusilə də nəzərə alsaq ki, bütün bunlar eks-prezident M.Saakaşvilinin Gürcüstana dönəcəyini elan etməsindən və "boz kardinal" B.İvanişvilinin təkrarən leqal siyasətə qayıtmasından sonra baş verdi – o halda biz də bunların arasında adi xronoloji təsadüfdən daha artıq bağlılığın olduğunu qəbul etmək zorundayıq.
Əlbəttə ki, Cənubi Qafqazda nələrsə baş verməkdədir. Amma nə baş verir, küləklər hansı səmtə əsir – bax, bunu hələ birmənalı şəkildə demək çətindir".
Ekspertin fikrincə, hətta ola bilsin, bunlar tamam normal və adi hadisələrdir və sadəcə, statik, durğun cəmiyyətlərin təəccübünə səbəb olur. Amma böyrümüzdə Ermənistan hadisələri də oldu axı! Məsələn, kim yarım ay bundan əvvəl təxmin edə bilərdi ki, Ermənistanda da "məxməri inqilab" baş verəcəkdir?
Bəziləri üçün hər hansı hadisə baş verəndən sonra "Mən bunu demişdim!" demək adi şey olsa da, biz səmimi etiraf edirik ki, bunu gözləmirdik. Düşünürdük beş-üç müxalifətçi "Baqramyan prospekti"lə o tərəf-bu tərəfə gedəcək və bununla hər şey bitəcək, çünki nə konstitusiya düzəlişləri qəbul edilərkən, nə də ən sonuncu parlament seçkiləri zamanı müxalifət elə bir güc nümayiş etdirməmişdi: "Son proseslərdə də ənənəvi müxalifət yenə də kölgədə qaldı və parlamentdə təmsil olunan ən zəif partiyanın bəlkə də İrəvandan kənarda belə tanınmayan gənc lideri bir neçə günün içində ənənəvi siyasi sxemi alt-üst etdi. Ona görə də Gürcüstandakı hadisələrlə bağlı da qəti bir söz deməyə tələsmirik – prinsipcə, hər şey ola bilər.
Həm də Ermənistan inqilabı ilə bağlı qaranlıq məqamlar var, onlar aydınlaşmayınca "Qafqazda nə baş verir?" sualına cavab vermək elə də asan məsələ deyil. Bu məsələlərdən ən birincisi də erməni inqilabının geosiyasi təmayülüdür. Bu xüsusda da əminliklə danışanlar da var, "Hələ gözləyək, görək, nə olur?" deyənlər də.
Təbii, N.Paşinyan M.Saakaşivli olmayacaq, çünki hər şeydən əvvəl ermənidir. Ermənilərsə hiyləgərlikdə hər halda, gürcülərdən də, bizdən də çox-çox irəlidədirlər.
Üstəlik, Paşinyan hələ ki, Qarabağla bağlı çox sərt bəyanatlar verir, V.Putinlə təmaslara can atır. Hiss olunur ki, bu adam hər şeydən əvvəl Kreml ilə münasibətlərini qurmağa çalışır.
Amma bir daha deyirik ki, nəticələrlə bağlı tələsməyə dəyməz – həmin Paşinyan artıq amerikalı iqtisadçı, Türkiyədə doğulan, amma erməni əsilli D.Əcəmoğlunu özünə iqtisadi məsələlər üzrə məsləhətçi dəvət etmək istəyir və deyilənlərə görə artıq dəvət edibdir də.
Bundan bir neçə gün öncə isə o, müdafiə naziri postuna başqa birisini deyil, Ermənistanın HATO-dakı keçmiş təmsilçisini təyin etdi. Ona görə də təkrar deyirik ki, tələsmək lazım deyil, bu saqqallı jurnalist-deputat hələ çox oyunlar çıxaracaq.
Elə rusiyalı təhlilçilər də Paşinyanın Putinlə görüşə can atmasını, Rusiyanı sakitləşdirəcək bəyanatlar verməsini çox da ciddiyə almır və yada salırlar ki, vaxtilə M.Saaşkaşvili də, V.Yuşenko də belə etmişdi".
Gürcüstana gəldikdə isə bu kiçik ölkə artıq Qərbdir. Hətta keçmiş sovet adamlarında təşviş yaradacaq dərəcədə Qərbdir ki, bunu xırdalamağa o qədər də lüzum görmürük. O ki qaldı proseslərin geosiyasi rənglərinə, hər halda, Qərbçün yox, yenə də Rusiya üçün təhlükə görünür. Ona görə ki, B.İvanişvilinin vədlərinin heç biri doğrulmadı, hətta indiyədək Kreml ilə diplomatik münasibətlər belə, yoluna qoyulmayıb. Bu səbəbdən də Gürcüstanda daha bir Qərb inqilabı baş verə bilər – elə B.İvanişvilinin də özünü hövlanak bura çatdırması çox şey deyir...