İranda Azərbaycan dili məqsədli şəkildə yadlaşdırılır - İsa Həbibbəyli Hadisə
- 28 Noyabr 2022 15:31
- 1 750
İran mahiyyət etibarilə türk dövlətidir. Belə ki, İran adlandırılan dövlətə ən qədim dövrlərdən başlayaraq Səlcuqlar, Xarəzmşahlar, Qəznəvilər, Atabəylər, Ağqoyunlular, Qaraqoyunlular, Teymurilər, Səfəvilər, Əfşarlar, Qacarlar kimi Azərbaycan-türk sülalələri hökmdarlıq ediblər. Fars şovinistləri ayrı-ayrı dövrlərdə, xüsusən də XX əsrdə İranda rəhbərliyi zəbt ediblər.
Trend-in məlumatına görə, bunu AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli bu gün AMEA-nın saytında yayımlanan məqaləsində deyib.
O qeyd edib ki, əsrlərboyu həmişə heç də mövcud rejimin bəyan etdiyi kimi İranda ümumi ünsiyyət dili fars dili deyil, Azərbaycan-türk dili olubdur.
“İndi də böyük şəhərlərdə müxtəlif millətlərin nümayəndələri bir-birləri ilə ünsiyyət yaratmaq üçün Azərbaycan dilində danışırlar. Lakin Prezident İlham Əliyevin də haqlı olaraq dediyi kimi, İranda məktəblərdə tədris olunmadığı üçün Azərbaycan dili məqsədli şəkildə “məişət dili" səviyyəsinə endirilib.
Cənubi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımızın ana dili olan Azərbaycan dilinə süni yollarla çoxlu sayda ərəb-fars sözləri, yad ifadələr daxil edildiyi üçün orada dilimizin qrammatik quruluşu, bədii üslubu, danışıq dili xüsusiyyətləri ciddi yadlaşdırılma təsirlərinə məruz qalıb. İran rejiminin Azərbaycan dilinə bu cür təcavüz etməsi orada yaşayan azərbaycanlıların dilinin qorunub saxlanılmasını təhlükə altına salıb. Bütün bunlara görə İranda orta və ali məktəblərdə Azərbaycan dili mütləq sistemli və davamlı şəkildə tədris olunmalıdır”, - deyə AMEA prezidenti qeyd edib.
Akademik qeyd edib ki, azsaylı ermənilər üçün məktəblər, radio və kilsələr açan, qəzetlər çap edən İran İslam Respublikası çoxmilyonlu azərbaycanlıların ana dlində təhsil almaq hüququnu tanımalıdır.
“İranda yaşayan 35 milyondan çox azərbaycanlının ana dilində təhsil almaq hüququndan məhrum edilməsi insan haqlarına və ümumiyyətlə insanlığa tamamilə zidd, qəbuledilməz haldır.
Cənubi azərbaycanlıların hüquqları bərpa olunmalı, haqq etdikləri bütün azadlıqlar onlara verilməlidir”, - deyə İ.Həbibbəyli əlavə edib.
-
Xəzər dənizində üçüncü ölkələrin hərbi iştirakı regionun maraqlarına ziddir - İran XİN
-
“Terrorun əsas mənbəyi çirkli pullardır”
-
Şagirdlərin yerdəyişmə prosesi dayandırılacaq
-
“Onlar özlərinin iyrənc hisslərini düşünürlər”
-
“Bir ölkə vətəndaşın təhlükəsizliyini təmin edə bilmirsə...”
-
Cabbar Qaryağdıoğluna həsr olunmuş “Xalqın mədəni sərvəti” layihəsi davam edir
-
“İki ölkə parlamentinin sülh prosesinə hansə formada dəstək verəcəyi kimi məsələlər müzakirə edilib”
-
Paşinyan ABŞ və Aİ-yə ümid bəsləyir
-
Zərşuran kəndinin əhalisi aksiya keçirib
-
Azərbaycanda bu maşınlar kəskin ucuzlaşdı - Satmaq istəyənlər isə 3 dəfə artdı
-
XX əsrdə xalqımız nə qədər böyük bəlalarla üzləşsə də, sınmadı, güc topladı və məqsədinə nail oldu - Vüqar Rəhimzadə
-
Milli Məclisin iclası başlayıb
-
Rusiya daha 820 hərbçisini itirib
-
Bakıda üç evdən oğurluq edən keçmiş məhkum tutuldu
-
Azərbaycanın 2023-cü il üzrə ödəniş balansının cari əməliyyat hesabının profisiti açıqlanıb
-
Serbiya Azərbaycan-Aİ "yaşıl" dəhlizinin yaradılması təşəbbüsünü diqqətlə izləyir
-
Ombudsman 31 Mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar bəyanat yaydı
-
Aktotı Raimkulova “Anev – 2024 Türk Dünyasının Mədəniyyət Paytaxtı”ilinin açılış mərasimində iştirak edib
-
Bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə sahəsində layihələrin həyata keçirilməsi üzrə Komissiyanın növbəti iclası keçirilib
-
Xankəndidə silah-sursat aşkarlandı
-
Sabirabadda maşın at arabası ilə toqquşdu - Yaralılar var
-
Hər zaman doğma yurduma qayıtmağı səbirsizliklə gözləmişəm - Natiq Qasımov
-
Torpağımıza geri döndüyümüz üçün çox sevinirik - Füzuli sakini
-
10 yaşımda çıxdığım Füzuliyə indi geri dönürəm - Gülnarə Talıbova
-
"Qarabağ" bu gün çempionluğu rəsmiləşdirə bilər
-
Zaxarova Avropa Şurasına ikiüzlü deyib
-
Xırdalanda 12 ədəd qumbara aşkarlanıb - VİDEO
-
Gürcüstan demoqrafik fəlakət astanasındadır
-
Bu günə olan valyuta məzənnələri
-
Ukrayna Belqorodı atəşə tutub
-
Cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 42 nəfər saxlanılıb - DİN
-
İsrail ABŞ-dan tələb etdiyi bütün silahları almadı
-
Buraxılış imtahanlarının cavabları nə zaman açıqlanacaq?
-
"Heç vaxt ABŞ-ın arxasınca qaçmamışıq"
-
Ucarda məktəb binasında yanğın
-
Azərbaycan nefti bahalaşdı
-
Rusiya ABŞ-la dialoqa hazırdır
-
Şirvanda narkokuryer saxlanılıb
-
Paytaxtda bu yollarda tıxac var - SİYAHI
-
Qazaxda narkotik satan şəxs saxlanılıb - FOTO
-
Məşhur rejissora Böyük Britaniyada cəngavər rütbəsi veriləcək
-
Serbiya və Monteneqro müdafiə sahəsində əməkdaşlıq haqqında saziş imzalayıblar
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTO/VİDEO
-
ABŞ administrasiyası Qəzzada təhlükəsizliyin təmin edilməsi perspektivlərini müzakirə edir
-
ABŞ Baltimordakı körpünün bərpası üçün 60 milyon dollar ayırıb
-
Rusiya ABŞ-ın terror aktı ilə bağlı xəbərdarlığına məhəl qoymayıb - Pentaqon
-
Jurnalist İdrak Camalbəyli vəfat etdi
-
Abbas Fələstinin BMT-yə tam üzvlüyünü dəstəkləyib
-
Göyçayda yol qəzası olub, xəsarət alanlar var
-
Parisdə Olimpiya Oyunlarının açılış mərasimi ləğv edilə bilər
-
Netanyahu HƏMAS-ın “strateji aktivlərinə” həbs qoyulduğunu açıqlayıb
-
"Crocus City Hall”dakı terror aktı ilə bağlı daha bir nəfər saxlanılıb
-
Cənubi Afrikada avtobus körpüdən aşıb, 45 nəfər ölüb
-
COP29 Azərbaycanın qətiyyətini, diplomatik və siyasi cəsarətini nümayiş etdirdi - Hikmət Hacıyev
-
25 il əvvəl terror aktından sağ çıxan bacılar "Crocus City Hall"da həlak oldular
-
Aİ Şurasının Siyasi və Təhlükəsizlik Komitəsinin üzvləri Azərbaycana səfər edəcək
-
Şuşa İƏT Gənclər Paytaxtı - 2024” çərçivəsində müxtəlif tədbirlər keçiriləcək - Fərid Qayıbov
-
Azərbaycan millisi öz komandamızdır - “Spartak”ın sabiq futbolçusu
-
Şuşanın İƏT Gənclər Paytaxtı olması böyük əhəmiyyət daşıyır - Taha Ayhan
-
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib