Yekun Sülh Sazişinin imzalanmasının beş illik yubileyi münasibətilə, cari ilin 22 noyabr tarixində Kolumbiyanın Xarici İşlər Nazirliyi “ARTIQ inşa edilmişin üzərində yenidən İnşa etmək: beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyi ilə Qanunvericilik ilə Sülhün icrasındakı Nailiyyətlər” adlı hibrid formatında brifinq keçirmişdir. Bu tədbirin əsas məqsədi Qanunvericilik ilə Sülhün icra edilməsi üçün Milli Hökumətə edilən beynəlxalq dəstəyi və əldə edilmiş nailiyyətləri digər ölkələr və qurumlar ilə paylaşmaqdır.

Kolumbiyanın Azərbaycandakı səfirliyindən Xalqcebhesi.az-a verilən məlumata görə tədbirdə, Kolumbiyanın Vitseprezidenti və Xarici İşlər Naziri Marta Lusiya Ramirez, Stabilləşmə və Konsolidasya üzrə Prezident müşaviri Emilio Arçila, və Kolumbiyada akreditə edilmiş beynəlxalq təşkilatların və Səfirliklərin nümayəndələri Prezident İvan Dukenin başçılığı ilə qanunvericilik ilə sülh siyasətinin icrasına dair son üç il ərzində əldə edilmiş uğurlar, və atılmış addımlar barəsində müzakirələr aparmişdır.

Vitseprezident və Xarici İşlər Naziri Marta Lusiya Ramirez vurğuladı kı, bu son 3 il ərzində Prezident İvan Duke Markezin Hökuməti sülhün bərqərar edilməsi istiqamətində Yekun Sülh Sazişinin icrası üçün ciddi və qətiyyətli addımlar atmışdır və, bugün narkotiklə mübarizə kimi böyük məqsədləri olan daha yaxşı bir ölkə təsis etmək üçün beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyini xüsusi vurğuladı.

“Biz gələcək hökumətlərə zorakılığa məruz qalmış qurbanlara, sağlam həyata qovuşan keçmiş silahlı döyüşçülərə, qeyri-qanuni əkinləri münbit torpaqlara çevirən kəndlilərə, və onlara daimi dəstək kimi artıq qurulmuş şeylər üzərində qurmağa imkan verəcək bir miras qoyacağıq. Kəndlərin inkişafından kim faydalanacaq”, - deyə vitse-prezident donor ölkələrin səfirləri və beynəlxalq ictimaiyyət nümayəndələrinin köməyi ilə Xarici İşlər Nazirliyində keçirilən mərasimdə bildirib.

Vitseprezident Ramirez əminliklə vurğuladı kı, Kolumbiyada sülh üçün əlbətdə bu Sazişin icrası mütləqdir. Ancaq bundan çox daha çox şey tələb olunur və ölkəmizdəki o narkotik ticarəti biznesini məğlub edə bilmək xüsusilə tələb olunur, çünki narkotik ticarəti Kolumbiyada bu qədər uzun illərdir ki, davam edən zorakılığın başlıca səbəbidir ". Bu mənada o, qeyd etdi ki, kənd yerlərində daha çox tərəqqiyə nail olmaq, daha çox sərmayə, inkişaf, iş yerləri əldə etmək üçün dövlətin və Kolumbiya cəmiyyətinin daimi işi də tələb olunur, lakin hər şeydən əvvəl narkotik ticarətinə qarşı.mübarizədə beynəlxalq ictimaiyyətdən daha çox dəstək tələb olunur.

Bu səbəbdən o, tədbirdə iştirak edən bütün ölkələri narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi təhlükəsi ilə birgə mübarizə aparmağa çağırıb: “Narkotik ticarətinə son qoymasaq, Kolumbiyanın sülhü tam olmayacaq və bu baxımdan beynəlxalq əməkdaşlıq əsasdır. Bu, milyonlarla evin xoşbəxtliyinə son qoyan və ölkəyə böyük ziyan vuran düşməndir”, - deyə o əlavə edib.
“Qanunvericilik ilə sülh siyasəti Milli Hökumətin FARC ilə əldə etdiyi razılaşmanın həyata keçirilməsinə sadiqliyi olub, ölkəmizin uzun illər ərzində mövcud olduğu boşluqları aradan qaldırmaq bizim vizyonumuz olub və bu, bir neçə il əvvəl. illər həll edilməli olan problemlərin mövcudluğunu izah edir.” deyən vitse-prezident və nazir Ramirez prezident İvan Duke adından və 50 milyon kolumbiyalı adından təşəkkür edərək, “bütün bu illər ərzində sizlərin hökumətləri və agentliklərin göstərdiyi marağa görə, lakin, son beş ildə, ölkəmizin barışığa nail olmaq, inkişafa nail olmaq, hamımızın layiq olduğu sülhə nail olmaq üçün dəstək göstərmişdir”.

Eynilə, vurğuladı ki, “Konstitusiya Məhkəməsi qeyd etdi ki, Sazişdə nəzərdə tutulan öhdəliklər 15 il müddətində davamlı olaraq işlənməlidir. 15 il ərzində ölkəmiz bu Sazişin tam yerinə yetirilməsinə nail olmalıdır, bu o deməkdir ki, hal-hazırki Hökiumət Sazişdəki hər bir məqsədinin 26%-nə cavabdehdir. O zaman vacib olan odur ki, bizə uyğun olan faizi gecikdirməyək, xoşbəxtlikdən, bir çox göstəricilərdə irəliləyişlər artıq xeyli yüksəkdir” və o, bunun konkret nəticələrini göstərdi:

Gender boşluqlarının aradan qaldırılmasında biz 38,176 qadına dəstək göstəririk. Buna görə ərazi yanaşması ilə İnkişaf Planlarına 170 bələdiyyə cəlb edilmişdir. Habelə 40 000-dən çox qadına cinsi və reproduktiv sağlamlıqla bağlı iqtisadi səlahiyyətləndirmə təşəbbüsləri irəli sürülmüşdür.

Reinkorporasiyadakı keçmiş döyüşçülərin ümumi dəyəri 18,8 milyon dollar olan 3,289 təsdiq edilmiş məhsuldar layihə həyata keçirilmişdir. Bu layihələr ətrafında 7,327 nəfəri birləşdirir.

2020-ci ildə zərərçəkmişlərə yardım üçün tarixdə ən yüksək büdcə icra edilib: 1 milyard dollar.

Prezident İvan Dukenin rəhbərliyi dövründə 318,795 nəfər zərərçəkmişə kompensasiya ödənilib ki, bu da tarixən təzminat ödənilmiş bütün zərərçəkmişlərin 24,94%-nə bərabərdir, dəyəri 2,69 milyard dollara yaxındır.

Tədbir zamanı Müşavir Arçila Sazişin həyata keçirilməsində beynəlxalq əməkdaşlığın əhəmiyyətini xatırladıb və “bir araya gəldiyimiz yerə çatdığımızı, lakin buna nail olmaqda beynəlxalq ictimaiyyətin böyük məsuliyyət daşıdığını nəzərə alaraq” qeyd edib.
Bu mənada o, əmin etdi ki, “yatırılan bütün investisiyalar və əldə edilmiş uğurların təməlləri üzərində qurulacaq, bizi müşayiət edən hər dollar, hər avro, hər peso artıq inşa edilmiş şeylərin üzərində qursaq, mütləq çoxaldığını görəcəyik.”.

Beynəlxalq ictimaiyyətdən dəstək

Öz növbəsində, Norveç səfiri Con Petter Opdal əmin etdi ki, onun ölkəsi əməkdaşlıq edən ölkə kimi “sonrakı illərdə də bütün əməkdaşlığımızın mərkəzində qurbanları dəstəkləməyə davam edəcək”.

İsveç səfiri Helena Storm reinkorporasiyanın bir çox ərazilərdə hələ də münaqişənin davam etdiyi bir ssenaridə mürəkkəb bir proses olduğunu qeyd etdi və əmin etdi ki, “müqayisəli perspektivdə, dünyadakı digər reinkorporasiya təcrübələrinə nəzər salsaq, bu (Kolumbiya nümunəsi) həqiqətən təsir edicidir: keçmiş döyüşçülərin əksəriyyətinin öz reinkorporasiya layihələrini davam etdirməsi özlüyündə Kolumbiya Dövlətinin bu məsələdə əsas nailiyyətini təşkil edir”.
Öz növbəsində İtaliyanın səfiri Gerardo Amaduzzi təsdiqlədi ki, “qurulduğu gündən bəri hökumətin qanuniliyi ilə sülh prosesini və sülh siyasətini İtaliya inam və qətiyyətlə qeyd-şərtsiz dəstəkləyib və müşayiət edib. Avropa İttifaqının Sülh Fondunun əsas töhfə verənlərdən birinə çevrilib.”

Almaniya səfiri Peter Ptassek bildirib ki, “Bu Qanunvericilik ilə Sülh layihəsi buna dəyər. Bu səydə Kolumbiyanı müşayiət etmək şərəfdir. Çox Donorlu Fondda nəticələr göstərir ki, sərmayə qoyduğumuz pullar reinkorporasiyada məhsuldar layihələrə, nümunə göstərmək üçün istifadə olunur”.

Birləşmiş Millətlər Sisteminin Kolumbiyadakı Rezident Əlaqələndiricisi Mireia Villar izah etdi ki, ölkəmizdəki bütün BMT agentlikləri öz fəaliyyətlərinin planlaşdırılmasında və prioritetləşdirilməsində dövlət qurumları ilə əl-ələ verib işləyirlər.