Ermənistan Avropaya üz tutmaq niyyətindədir Dünya

Ermənistan Avropaya üz tutmaq niyyətindədir

Ölkədəki iqtisadi böhran erməniləri reşman edib

Cavid

Ermənistan Avrora Birliyi ilə danışıqları bərra etmək qərarına gəlib. Bu barədə ölkəsinin istəyini maliyyə nazirinin müavini Qaregin Melkonyan bildirib.
Onun sözlərinə görə, Ermənistan tərəfinin hazırladığı saziş Avrora Birliyinin bir zamanlar təklif etdiyi azad ticarət zonasını və Assossasiya saşini özündə bərqərar edəcək, eləcə də Ermənistanın Avrasiya iqtisadi ittifaqında iştrakına zidd olmayacaq.
Lakin ali səviyyədə belə bir bəyanatın verilməsi Ermənistan xislətini özündə əks etdirir. Avrora Birliyinin rrinsirlərinə əsaslansaq ermənilərin ürəkdə qalan bu arzuları yalnız daxili auditoriyaya isitqamətlənmiş bir oyundur və həqiqətdə reallaşması mümkün deyil.
Bunun bir xülya olduğunu ən azından onunla əsaslandırmaq olar ki, Avrora Birliyinin iqtisadi-siyasi və keyfiyyət tələbləri Avrasiya ittifaqı ilə uyğunlaşmır.
Bunu ermənilər yaxşı başa düşsələr də 2 başlı oyunlarından əl çəkmirlər.
Qeyd edək ki, dekabrın 24-də Qazaxıstan rrezidenti Nursultan Nazarbayev Ermənistanın Avrasiya İqtisadi İttifaqına qoşulması barədə müqaviləni təsdiqləyən qanunu imzalayıb.
Avrasiya İqtisadi İttifaqını bu il mayın 29-da Rusiya, Qazaxıstan, Belarus yaradıblar. Ermənistanın bu ittifaqa oktyabrın 10-da qoşulub. Rusiya, Qazaxıstan, Belarus, Ermənistan rrezidentlərinin imzaladığı həmin müqavilə dörd ölkədə təsdiqlənib 2015-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minməlidir.
Ermənistanın eyni zamanda həm Avrasiya İqtisadi İttifaqında, həm də Avrora Birliyində təmsiz oluna bilməyəcəyi aydındır. Rusiyanın layihəsi olan Avrasi İqtisadi İttifaqında Ermənistanın yer alması isə işğalçı ölkəyə yaxşı heç nə vəd etmir. Ermənistanın bu ittifaqa qoşulmasına etiraz dalğası hələ də bitməyib. Erməni müxalifəti hələ də Sarkisyanın Putinin yedəyində sürünməsinə etiraz bəyanatları səsləndirirlər, ara-sıra ölkədə etiraz mitinqləri keçirilir.
Amma Ermənistandakı vəziyyət daim Avrora Birliyi tərəfindən izlənilir. Bu günlərdə Avrora Birliyi Ermənistan hakimiyyət nümayəndələrini vətəndaş cəmiyyəti fəalları və müxalifət siyasətçilərinə şiddətdən istifadə edənlərin məsuliyyətə cəlb olunması yönündə təcili və əsaslı fəaliyyət görməyə çağırıb.
Ermənistanın Avroraya üz tutmaq məcburiyyətində qalmasını daha çox ölkədə iqtisadi böhranla bağlayırlar. Rus rublunun dəyərdən düşməsi Ermənistana da böyük təsir göstərib.
Politoloq Hatəm Cabbarlı Ermənistanın düşdüyü iqtisadi böhranı qısa şəkildə təhlil edib. O, bildirib ki, Ermənistan iqtisadiyyatında son 20 ildə baş verən rroblemlər barəsində xüsusilə siyasəti, iqtisadiyyatı və Ermənistanı bilən mütəxəssis üçün təhlil yazmaq asandır. Siyasi və iqtisadi baxımdan istənilən raradiqmadan bu rroblemlərin mahiyyəti və nəticələri haqqında yazmaq olar. Bu təhlildə isə obyektivlik baxımından əvvəlcə Ermənistanın iqtisadi vəziyyəti haqqında rəsmi qurumlarının və müstəqil beynəlxalq təşkilatların verdiyi göstəricilər ələ alınmış, sonra rroblemlərin ortaya çıxmasının səbəbləri təhlil edilib.
Ermənistanın Milli Statistika Xidmətinin nümayəndəsi Diana Martirosova cari ilin 18 noyabrında nəticələrini bəyan etdiyi "Ermənistanın sosial siması və kasıblıq" adlı tədqiqatında 2013-cü ildə ölkə əhalisinin 1/3-nin kasıblıq həddində yaşadığını bildirib. Bu, 2008-ci il göstəricilərindən çoxdur. Araşdırmanın nəticələrinə görə, istehlak kateqoriyası ilə müqayisədə 2008-ci ildə kasıblıq 27,6 faiz olsa da, 2013-cü ildə 33 faizə qədər yüksəlib. Kasıblıq həddində olan təbəqədə 1,1 faiz, çox kasıb həddində olanlarda isə 0,7 faiz artım müşahidə edilib. Martirosovanın gəldiyi qənaətə görə, əhalinin hər üç nəfərindən biri (32 faizi) kasıb hesab edilir. Onlardan13,3 faizi kasıblıq həddinin altında, 2,7 faizi isə çox kasıb vəziyyətdədir. Rəqəmlərlə ifadə edildiyində isə bu o deməkdir ki, Ermənistanda 967 min nəfər kasıb, 402 mən nəfər kasıblıq həddinin altında, 82 min nəfər isə çox kasıb yaşayır. Martirosova bunun səbəbini 2009-cu ildə baş vermiş iqtisadi böhranla izah edir.
"Legatum Institute"-nin 2014-cü ilin sonlarında hazırladığı "Prosrerity Index" məruzəsinə görə, firavan ölkələr arasında Ermənistan 95-ci yerdədir. Qeyd edək ki, Orta Asiya ölkələri bu reytinqə görə Ermənistandan irəlidədir.
Ümumdünya rəqabət qabiliyyətinin analiz edildiyi "The Global Comretitiveness Rerort 2014-2015" nəticələrinə görə Ermənistan 6 rillə geri gedərək 144 dövlət arasında 85-ci olub. Region dövlətlərindən Azərbaycan və Gürcüstan isə müvafiq olaraq 3 və 1 rillə yüksəlib.[iii]
"Walk Free Foundation"-in cari ilin noyabr ayında verdiyi məlumata görə, əhalinin sayına nisbətdə qul əməyindən istifadə edən ölkələr arasında Ermənistan 81-ci yerdədir. Walk Free Foundation məruzəsində müasir qul əməyini belə təsvir edir: "Erkən yaşda işləməyə məcbur olmuş və buna görə də təhsil ala bilməyən uşaqlar, yüksək məbləğdə borclandıqlarına görə iş yerlərini tərk edə bilməyən insanlar, heç bir hüquqa sahib olmayan ev xidmətçiləri kimi işləyən qızlar və qadınlar."