"İran tərəfindən 2019-cu ildə sıradankənar addımlar olmasa, neftin qiyməti artmayacaq. Ucuzlaşmaya gəlincə, OPEC+ formatı fəaliyyət göstərdiyi müddət ərzində neftin bir barelinin qiyməti 50 dollardan az olmayacaq".
Bu barədə rəyini bildirən Rusiya Milli Enerji Təhlükəsizliyi Fondunun, Rusiya hökuməti nəzdində Maliyyə Universitetinin aparıcı eksperti Stanislav Mitraxoviçin fikrincə, məhz bu qiymət həddi ABŞ-dakı qeyri-ənənəvi neft istehsalçılar üçün daha əlverişlidir.
"Qiymətlər bundan daha az olsa, qısa müddətə olacaq, çünki Amerikadakı neft istehsalçıları və onlara kredit verənlər böyük zərər görər", – ekspert deyib.
Neft bazarlarının 2018-ci ildəki vəziyyətini şərh edən rusiyalı ekspert, ümumiyyətlə, bu ilin həm neft istehsalçılar, həm də istehlakçılar üçün uğurlu keçdiyini söyləyib: "İlin birinci yarısında, xüsusilə yayda qiymətlər artırdı. Sonra azalma baş versə də, istehsalçıların əksəriyyəti üçün təhlükəli deyə biləcəyimiz həddə çatmadı. Əlbəttə ki, sırf daxili siyasətdəki səhvlər ucbatından indi çox müşkül vəziyyətə düşən Venesuela kimi ölkələr istisna olmaq şərtilə. Ümumi götürəndə, bu ilin mənzərəsini ABŞ-ın təsiri və bu təsirin müəyyən hədləri müəyyənləşdirib".
Bu il ABŞ-ın neft hasilatına görə birinci yerə çıxdığını xatırladan S.Mitraxoviçin fikrincə, məhz ABŞ-da hasilat artımı köhnə OPEC mexanizminin baş verənləri tənzimləyə bilmədiyini, OPEC+ zərurətini üzə çıxarıb: "OPEC+ da planlarını dəyişməli oldu. OPEC+ ölkələri əvvəlcə Venesuela və İrandakı məsələlərə görə hasilatı artıra biləcəklərini hesab etsələr də, sonra yenə məhdudiyyət tətbiq etməli oldular. Amerika hasilatı artıranda da OPEC+ müvafiq adıımlar atmalı oldu".
Onun sözlərinə görə, 2018-ci il ABŞ təsirinin nə qədər böyük olsa da, müəyyən əndazəyə malik olduğunu da ortaya qoyub: "ABŞ İran neftini idxal edən ölkələrlə qarşıdurmaya getmədi, aşkar güzəştlərə getdi. Rusiyaya qarşı sanksiyalar məsələsində də özlərini saxlamalı oldular".
Gələn il üçün daha geniş proqzozlara gəlincə, ekspert bildirib ki, ABŞ-da hasilat artımı davam edəcək: "İranla ABŞ arasında ixtilaf daha da böyüsə, Fars körfəzindəki daşımaların böyük hissəsi təhlükəyə düşər, bu da İran əvəzinə neft satmaq istəyən ölkələrin karına gələcək.
"Məncə, Donald Tramp sanksiyaları sərtləşdirməyəcək, çünki belədə ABŞ-ın eyni vaxtda çox sayda aktorlarla ziddiyyətləri əmələ gələr. Əgər ABŞ belə etsə, İran qeyzlənərək daha sərt hərəkətlərə, hətta Körfəzdə hərbi əməliyyatlara baş vura bilər. Belə olan halda İran neftinin yerini doldura biləcək Rusiya, Azərbaycan, Qazaxıstan, Norveç kimi neft istehsalçısı ölkələr üçün əlverişli ssenari bizi gözləyir", – rusiyalı ekspert fikrini tamamlayıb.