Qulu Məhərrəmli: "Aparıcılar dili yaxşı bilmirlər, dilin qaydalarına məhəl qoymurlar"

Ədəbi dil normalarına riayət edilməsi sahəsində teleradio yayımçılarının proqramlarının monitorinqinin nəticələrinə dair mətbuat konfrans keçirilib.
Tədbirdə bildirilib ki, layihə çərçivəsində İTV, "Xəzər", ANS, ATV, "Space", "Lider" və "Region" telekanallarında yayımlanan xəbər və qeyri-xəbər verilişlərin dili monitorinqə cəlb olunub. Qeyd edilib ki, monitorinqin nəticələrinə əsasən ədəbi dil normaları dilin bütün səviyyələrində - istər fonoloji, istər leksik, istərsə də qrammatik səviyyədə pozulur.
Monitorinq zamanı təhlilə cəlb edilən və ədəbi dil normasının pozulmasını əks etdirən 831 faktdan 425-i fonoloji, 208-i leksik, 170-i qrammatik, 28-i üslubi səviyyədə normadan kənaraçıxma halları olub.
MTRŞ sədrinin müavini Qafar Cəbiyev xatırladıb ki, qurum 2008-ci ildə bəzi istisnalar olmaqla, teleradio yayımının tam şəkildə Azərbaycan dilində həyata keçirilməsi ilə bağlı qərar qəbul edib: "İlk vaxtlar ölkənin içərisində olan qüvvələr bu qərarın icrasına mane olmağa çalışırdılar. Lakin ölkə rəhbərliyinin qətiyyəti nəticəsində bu qərar tam icra olundu".
Sədr müavini qeyd edib ki, teleradio yayımı sahəsində dil problemlərindən xilas olmağın vaxtı çatıb: "Dilimizə sayğı göstərməyənlər müzakirə hədəfinə çevrilməlidirlər".
AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun Monitorinq şöbəsinin müdiri Qulu Məhərrəmli qeyd edib ki, televiziyalarda monitorinqlər davam etdikcə, bu sahədə bir duruluq müşahidə olunur: "Hər halda yayımçıların efirində dil qaydalarına dair bir məsuliyyət yaranıb. Bəzi televiziya və aparıcıların etirazına baxmayaraq, qüsurlar da qalmaqdadır. Aparıcılar dili yaxşı bilmirlər, dilin qaydalarına məhəl qoymurlar. Artıq başqa dillərin Azərbaycan dilində intonasiyası hiss olunur".
Qeyd edək ki, monitorinqlər Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyi, "Elektron Mediaya Yardım Fondu"nun "Azərbaycanın teleradio məkanında ədəbi dilin qorunması" layihəsi əsasında Milli Televiziya və Radio Şurası və AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən teleradio yayımçılarının ədəbi dil normalarına riayət edilməsi sahəsində 2015-ci ilin sentyabr-oktyabr aylarında aparılıb.