Dilin lüğət tərkibinin zənginləşməsi yolları müzakirə edilib Hadisə
- 25 Dekabr 2018 14:27
- 7 595
Dekabrın 25-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu "Müstəqillik illərində üslubların inkişafı və dilin lüğət tərkibinin zənginləşmə istiqamətləri" mövzusunda respublika elmi konfransı keçirib. Konfransı giriş sözü ilə açan institutun direktoru, akademik Möhsün Nağısoylu dilin lüğət tərkibinin zənginləşməsi yollarından danışıb. Akademik bildirib ki, lüğət tərkibinin inkişafı konkret dil materialı əsasında hər bir dövrün səciyyəvi əlamətləri üzrə nəzərdən keçirilir. Müstəqillik illərində cəmiyyətdə baş verən dəyişikliklər dilə də öz təsirini göstərib. Bu dəyişikliklər elmi-texniki tərəqqi ilə bağlıdır və publisistik üslubun inkişafında daha çox nəzərə çarpır. Publisistik üslub kütləvi nitq forması olduğu üçün bütün dil göstəricilərinə görə adi danışıq dilinə yaxın olur. Mətbuat dilində gedən proseslər xalq danışıq dilinə də təsirini göstərir.
M.Nağısoylu müasir dövrdə lüğət tərkibinin zənginləşməsinin Türkiyə türkcəsindən qaynaqlandığını bildirib. Akademik qeyd edib ki, dilin saflığının qorunması ilə bağlı imzalanan sərəncamlar rəsmi üslubun göstəriciləridir. "Qloballaşma dövründə dilə beynəlmiləl sözlərin daxil olması normaldır. Hər gün olmasa da, hər ay dilə yeni sözlər daxil olur. Amma istənilən yeni sözü dilə daxil etmək olmaz. Bu məsələdə həssas davranmalıyıq. Həmin sözlərin Azərbaycan dilində qarşılığı varsa, istifadə etməliyik", -deyə akademik bildirib.
Sonra Dilçilik İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, dosent Baba Məhərrəmli " Müstəqillik illərində poeziya dilinin inkişaf xüsusiyyətləri", professor Sayalı Sadıqova "Elmi dilin spesifik xüsusiyyətləri", professor İsmayıl Kazımov "Üslubi novatorluq", dosent Aynel Məşədiyeva "Müstəqliilik illərində nəsr əsərlərinin mövzu və problematikası", dosent Həbib Mirzəyev "Müstəqillik illərində bədii üslubun inkişafı", Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin baş müəllimi İlkin Əsgər "Publisistik üslubda yazılmış mətnlərdə qrammatik normanın pozulması", filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Elçin İbrahimov "Azərbaycan ədəbi dilinin inkişafında publisistik üslubun rolu" mövzularında məruzələrlə çıxış ediblər.
M.Nağısoylu müasir dövrdə lüğət tərkibinin zənginləşməsinin Türkiyə türkcəsindən qaynaqlandığını bildirib. Akademik qeyd edib ki, dilin saflığının qorunması ilə bağlı imzalanan sərəncamlar rəsmi üslubun göstəriciləridir. "Qloballaşma dövründə dilə beynəlmiləl sözlərin daxil olması normaldır. Hər gün olmasa da, hər ay dilə yeni sözlər daxil olur. Amma istənilən yeni sözü dilə daxil etmək olmaz. Bu məsələdə həssas davranmalıyıq. Həmin sözlərin Azərbaycan dilində qarşılığı varsa, istifadə etməliyik", -deyə akademik bildirib.
Sonra Dilçilik İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, dosent Baba Məhərrəmli " Müstəqillik illərində poeziya dilinin inkişaf xüsusiyyətləri", professor Sayalı Sadıqova "Elmi dilin spesifik xüsusiyyətləri", professor İsmayıl Kazımov "Üslubi novatorluq", dosent Aynel Məşədiyeva "Müstəqliilik illərində nəsr əsərlərinin mövzu və problematikası", dosent Həbib Mirzəyev "Müstəqillik illərində bədii üslubun inkişafı", Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin baş müəllimi İlkin Əsgər "Publisistik üslubda yazılmış mətnlərdə qrammatik normanın pozulması", filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Elçin İbrahimov "Azərbaycan ədəbi dilinin inkişafında publisistik üslubun rolu" mövzularında məruzələrlə çıxış ediblər.
-
ABŞ-də IEA ilə enerji səmərəliliyi və COP29 üzrə əməkdaşlıq müzakirə edilib
-
Bakıda oğlan sevgilisini qısqanclıq zəminində qətlə yetirib - YENİLƏNİB
-
Quttereş Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib
-
İran XİN rəhbəri İsraillə gərginliyə getməyəcəklərini bildirib
-
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi açıqlanıb
-
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları 69 mlrd. dolları ötüb
-
COP29 daha yoxsul ölkələrə yardımın planlaşdırılmasında həlledici əhəmiyyət kəsb edir - Muxtar Babayev
-
FHN-in Qarabağ Regional Mərkəzi nümunəvi mülki müdafiə məşqi keçirib
-
I Türk Dövlətləri Kardioloji Qurultayı tibb icmaları arasındakı əlaqələrə öz töhfəsini verəcək - Nazir
-
Azərbaycanın Əməkdar artisti vəfat etdi
-
Türkiyənin yeni maliyyə siyasəti ona həssaslığı azaltmaqda kömək edir - BVF
-
Azərbaycan nefti bahalaşdı
-
Nə oldu, Makron?
-
Ombudsmanla əlaqədar yeni vəzifə müəyyənləşib
-
Ələt-Astara yolunda qəza olub, xəsarət alanlar var
-
Laçında usta bədbəxt hadisə nəticəsində ölüb
-
NATO müdafiə nazirləri Ukraynaya havadan müdafiə sistemləri göndərmək barədə razılığa gəliblər
-
Bu yollarda tıxac var - SİYAHI
-
Laçında bədbəxt hadisə: ekskavatoru təmir edən usta ölüb
-
“Bakcell”in Baş İcraçı Direktoru Xankəndidə jurnalistlərlə görüşüb
-
İtaliyanın Azərbaycandakı səfirinin diplomatik fəaliyyəti başa çatıb
-
Rayonlara dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Ukrayna 590 təyyarəsini itirib
-
Azərbaycan və Ermənistan delimitasiya prosesində 1991-ci il Alma-Ata Bəyannaməsinə əsaslanacaqlar
-
Azərbaycan və Ermənistan anklav və eksklav məsələləri üzrə delimitasiya prosesini davam etdirmək barədə razılığa gəlib
-
Bakı və İrəvan sərhəd xəttinin razılaşdırılmış hissələrində öz sərhəd xidmətlərini eyni vaxtda və paralel yerləşdirəcək
-
Prezident İlham Əliyevin növbəti qələbəsi: Ermənistan Qazaxın 4 kəndini qaytarır
-
Bu ilin birinci rübündə qeydə alınmış cinayətlərin 85 faizi açılıb
-
“Ombudsman haqqında” Konstitusiya Qanununda dəyişiklik edilib - FƏRMAN
-
Ermənistan-Azərbaycan delimitasiya komissiyasının iclası keçirilib - Bir sıra məsələlərlə bağlı razılıq əldə edilib
-
“Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyinin Nizamnaməsi”ndə dəyişiklik edilib - FƏRMAN
-
“Terminologiya məsələsinə diqqət yetirmək lazımdır”
-
Üzərinə həbs qoyulmuş əmlakın satılması və idarəetməyə verilməsi qaydaları hazırlanacaq - FƏRMAN
-
Xınalığa dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
Üzərinə həbs qoyulmuş əmlakın idarə edilməsi qaydası müəyyənləşib
-
Rus qoşunları Azərbaycandan niyə tez çıxdı?
-
ABŞ Qarabağda Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin çıxarılmasının əleyhinədir
-
NATO Gürcüstan parlamentində "Xarici təsirin şəffaflığı haqqında" qanun layihəsinin qəbulundan narahatdır
-
Bu gün Sulduz əhalisinin qətliamının ildönümüdür
-
Rusiya XİN rəhbəri: İranın nüvə silahı yoxdur
-
Lavrov Moldova və Ermənistan rəhbərliyinə xəbərdarlıq edib
-
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın etirazları əsasında dinləmələr başa çatıb
-
Lavrov: Ermənistan Avrasiya İqtisadi İttifaqından ən çox fayda götürən ölkədir
-
Türkiyə XİN İsraillə İrana çağırış edib
-
Ceyhun Bayramov Fələstin Baş naziri ilə telefonla danışıb
-
Lavrov Ermənistanın KTMT ilə bağlı ittihamlarına cavab verib
-
NATO “xarici agentlər” qanununun Gürcüstan parlamentində qəbul edilməsindən narahatdır
-
“Netflix” bu il daha 9,3 milyon abunəçi qazanıb
-
Tovuz sakini qadının üstünə benzin tökərək yandırıb
-
Bakı Fransız Liseyi niyə bağlanır? - Səbəb AÇIQLANDI
-
Azərbaycan Rusiyadan ən çox taxta-şalban idxal edən 10 ölkə arasındadır
-
Lavrov: Ukrayna ilə bağlı danışıqlar başlasa belə, hərbi əməliyyatlara fasilə verilməyəcək
-
NASA süni intellekt sayəsində iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə töhfə verəcək
-
Regionun lideri: Bakı aeroportu yenidən “Skytrax” mükafatına layiq görülüb
-
Aİ Rusiyaya qarşı 14-cü sanksiyalar paketi üzərində işləyir
-
“Hər gün Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin qarşısında veteranları görürük”
-
“Milli Məclis büdcə vəsaitlərindən səmərəli istifadəyə ciddi şəkildə nəzarət etməlidir” - Qüdrət Həsənquliyev
-
Xəzərdə yaradılacaq süni torpaqlarda tikinti işlərinə icazə veriləcək
-
Xəzərin Azərbaycan sektorunda süni torpaq sahələri yaradılacaq
-
Kirayə üçün kompensasiya veriləcək - Kimlərə şamil ediləcək?