ABŞ-da prezident seçkiləri yaxınlaşdıqca, Hillari Klinton və Donald Trampın xarici siyasət strategiyası daha da aktuallaşır

Cavid

Namizədlərdən birinin seçiləcəyi təqdirdə dünyada hansı dəyişikliklərin olacağı indidən əsas müzakirə mövzusudur. Namizədlərin bu vaxta qədər təbliğat kampaniyalarındakı çıxışlarını ümumiləşdirərək, bəzi fikir ayrılıqlarını təqdim edirik.
İŞİD və Yaxın Şərq
Donald Tramp "Mən İŞİD haqqında generallardan daha çox bilirəm"- deyir. O, İŞİD-i yox etmək üçün Klintonun "rejim dəyişdirmə" siyasətinin kökündən səhv olduğunu düşünür. Buna misal kimi Liviya, İraq, Misir və Suriyanı göstərir. Trampın fikrincə, İŞİD-i yox etməyin yeganə yolu müttəfiqlərlə birləşərək sürətli hərbi əməliyyata başlamaqdır. Hillari Klinton da İŞİD-ə qarşı fəaliyyəti artıracağını deyir. O, bunu hava hücumlarını artırmaqla planlaşdırır. Xanım Klinton yerli qüvvələrə dəstək veriləcəyini, kəşfiyyat məlumatları əsasında hücumların kəsərini artıracağını bildirir. Klinton İŞİD-ə qarşı quru əməliyyatlarına başlamayacağını, Tramp isə bunun əksini edəcəyini bildirib. Qeyd edək ki, hazırda ABŞ-ın Əfqanıstanda 10 min, İraqda 5 min, Suriyada bir neçə yüz canlı qüvvəsi var.
"Tramp istedadlı adamdır"
Bir neçə il öncə Hillari Klinton Rusiya Prezidenti Vladimir Putini "kobud" adlandırmışdı. 8 il öncə yenə prezident olmaq üçün yarışarkən Putinin ünvanına "ruhu yoxdur" demişdi. Lakin Donald Tramp Putin mövzusunda daha nikbindir. Rusiya ilə əlaqələri ən yüksək səviyyəyə çatdıracağını deyən milyarder iş adamı Putinlə şəxsi münasibətlər qurmağı çox istəyir. Putinin də Trampa münasibəti isti sayıla bilər. Çıxışlarının birində o, "Tramp istedadlı adamdır" demişdi.
NATO
Tramp çıxışlarında bir neçə dəfə NATO-nu tənqid edib. O, NATO ölkələrindən birinə hücum olacağı təqdirdə bütün üzv ölkələrin yardım etmək şərtinə qarşı çıxır. Buna səbəb kimi də NATO-ya üzv əksər ölkənin ümumi daxili məhsulunun 2%-ə qədərini bu quruma xərcləməməsini göstərir. Bu şərti ABŞ da daxil olmaqla, yalnız beş ölkə yerinə yetirir. Tramp NATO ölkələrinə səslənərək - "Ödəniş etmək məsuliyyətiniz var. Bu çox önəmlidir"- deyir. Klinton isə NATO-ya bağlılığını gizlətmir.
Ticarət razılaşmaları
Trampın önə sürdüyü başqa bir məsələ isə dövlətlərarası ticarət razılaşmalarıdır. Mövcud müqavilələrin ABŞ-ın milli maraqları ilə üst-üstə düşmədiyini iddia edən iş adamı razılaşmalara yenidən baxılması lazım olduğunu deyir. Klinton isə müvcud şərtlərin ideal olduğu fikrindədir.