Baruh Leviev: “Tehran sadə bir şeyi başa düşəndə hər şey bitəcək”

İsrail İranın nüvə və hərbi obyektlərinə günlərdir hava zərbələri endirir. İran da İsrailə yüzlərlə dron hücumu və ballistik raketlərlə cavab verir. BBC-nin məlumatına görə, ancaq təhlilçilər deyir ki, İranı diz çökdürmək İsrail üçün asan olmayacaq. Benyamin Netanyahu uzun müddətdir İranın nüvə infrastrukturunu məhv etmək niyyətini gizlətmir. İsrail, ilk olaraq, İranın hava hücumundan müdafiə sistemlərini sıradan çıxartdı. Bu gün İsrail bildirir ki, Tehrana qədər hava sahəsində manesiz hərəkət edə bilir. Amma İranın nüvə obyektləri sadə hədəflər deyil. Onlar torpağın onlarla metr dərinliyində, gücləndirilmiş dəmir-beton qatlarla qorunur. Bu cür hədəfləri vurmaq üçün xüsusi "sığınacaq dəlici" bombalar lazımdır. ABŞ bu əməliyyatlarda iştirak etmədiyini deyir. İsrailin isə belə bombaları yoxdur. Hərbi şərhçilərə görə, daha real ssenari nüvə obiyektlərinin giriş-çıxış yollarının dağıdılmasıdır. Ancaq İran bu yolları dərhal bərpa etməyə başlayacaq.

RUSI-Kral Birləşmiş Xidmətlər İnstitutundan Justin Bronka görə, İranın nüvə proqramını hərbi yolla tamamilə dayandırmaq mümkün deyil. "Nə qədər ki, İran rejimi mövcuddur, nüvə proqramının tamamilə məhv ediləcəyi bir ehtimal kimi görünmür. Lakin bu gərginliklər regionu daha böyük qarşıdurmalara sürükləyə bilər", - Justin Bronk deyb.

Məlum hadisə ilə bağlı israilli ictimai xadim, “Yerusəlimin əli” təşkilatının rəhbəri, lobbist Baruh Leviev “Xalq Cəbhəsi”nin bir neçə sualını cavablandırıb.

- İsrailin İrana hücumunun əsas səbəbi nədir? Təl-Əviv Tehrandan nə istəyir?

- İlk növbədə qeyd etmək istəyirəm ki, İsrail sülhə, sabitliyə, mehriban qonşuluğa can atan dövlətdir. Bununla belə, hər bir dövlət kimi bizim də vətəndaşlarımızı real və potensial təhlükələrdən qorumaq müqəddəs hüququmuz və hətta borcumuzdur. İsrailin İran hədəflərinə qarşı cavab addımları atmasının əsas səbəbi ölkəmizi birbaşa təhdid edən hərbi infrastrukturu zərərsizləşdirməkdir. Biz eskalasiyaya can atmırıq. Bizi müharibə maraqlandırmır. Amma Tehran rejimi terrorçu qrupları silahlandırıb sərhədlərimizə, Livandan Qəzzaya doğru istiqamətləndirəndə biz kənarda dayana bilmərik. İkincisi, İsrail artıq birinci zərbəni gözləmək istəmir. İllərdir və hər platformadan İran liderləri İsraili və bütün yəhudi xalqını yer üzündən silməklə hədələyirlər və onlara arzularını reallaşdırmaq üçün sadəcə “qırmızı düymə” lazımdır. Oktyabrın 7-ni çox yaxşı xatırlayırıq, o zaman özümüzə dincəlməyə icazə vermişdik. Amma bizə qarşı təhdidlər də davamlı olaraq gəlirdi. İranın bizim sərhədlərimiz ətrafında onlarla silahlı etibarlı nümayəndəsi var və nüvə bombası yaratmaq ambisiyaları var. Bu paranoya deyil, reallıqdır. İsrail bir şey istəyir - İrandan proksi müharibə oynamağı dayandırsın və nüvə silahına yaxınlaşmasın.

- Qarşılıqlı raket hücumları nə vaxtadək davam edə bilər?

- Qarşılıqlı zərbələrin nə qədər davam edəcəyi... İsraildən asılı deyil. Tehran sadə bir şeyi başa düşəndə hər şey bitəcək: İsrail cəzasızlıqla vurulacaq hədəf deyil. Və bizim varlığımıza da təhlükə ola bilməz. Biz müharibə axtarmırıq, amma özümüzü müdafiə etməkdən də qorxmuruq. Vurğulamaq vacibdir: İsrail hərbi əməliyyatlarını ciddi şəkildə beynəlxalq hüquq çərçivəsində həyata keçirir. Mülki itkiləri minimuma endirmək üçün əlimizdən gələni edirik, təəssüf ki, rəqiblərimiz haqqında bunu demək mümkün deyil. İranın raketləri qəsdən yaşayış məntəqələrinə və əhalinin sıx məskunlaşdığı ərazilərə yönəlir, biz isə hərbi və strateji obyektləri dəqiqliklə vururuq. Üstəlik, İsrail özünəməxsus təmkin qabiliyyəti, texnoloji üstünlük və strateji dəqiqlik nümayiş etdirir - dünyada çoxları kiçik ölkənin belə bacarıqlı və təmkinli döyüşə qadir olduğunu gözləmirdi. Ordumuzun döyüş meydanında gördüyü işlər dünyanın bir çox dərsliklərində yer alacaq. Yeri gəlmişkən, qeyd etmək çox vacibdir ki, bu cəsarətli deyil, zərurətdir. Biz evimizi, azadlığımızı və mövcud olmaq haqqımızı müdafiə edirik.

- İsrailin əsas şərtləri nədir?

- Bizə atəş açmayın, hədə-qorxu gəlməyin, müharibə olmayacaq. İqtisadiyyat istəyirsinizsə, iqtisadiyyatla məşğul olun. Əgər sülh istəyirsənsə, biz də istəyirik. Amma biz Tel-Əvivə, Hayfaya və ya bir çox başqa şəhərlərə raket atılmasına icazə verməyəcəyik və bizi yer üzündən silməklə hədələyən bir rejimin nüvə silahı əldə etməsinə icazə verməyəcəyik. Bunlar “şərtlər” deyil, yaşamaq məsələsidir.

- İsrail üç tərəfdə müharibə aparır – Qəzzada, şimalda və İranda...

- Bizim seçimimiz yoxdur. Biz kiçik ölkəyik, lakin yaşamaq və yaratmaq üçün böyük motivasiyaya malikik. Biz bu cəbhələrin heç birində uduzmağı qəbul edə bilmərik. Bizim ehtiyat ölkəmiz yoxdur. Bəli, çətindir, amma İsrail təslim olan xalq deyil. Dövlətimiz yaranandan indiyədək bir dəfə də olsun müharibədə uduzmamışıq. Hətta ilk vaxtlarda, çox çətin olanda və ölkəmizi sözün əsl mənasında qum üzərində qurmağa başlayanda da məhvimizə susayan düşmənlərimiz bir-birinin ardınca məğlubiyyətə uğradılar. Biz necə mübarizə aparacağımızı və özümüzü necə müdafiə edəcəyimizi də bilirik və bunu hamı xatırlamalıdır.

- İsrailin İrana hücumunun arxasında ABŞ-ın dayandığı da iddia olunur, düzdür?

- İsrail öz maraqlarından çıxış edir. Biz, əlbəttə ki, ABŞ-a verdiyi dəstəyə görə çox minnətdarıq, lakin qərarlar Qüdsdə verilir. Amerika bizimlə bəzən razılaşır, bəzən də yox. Amma həyatımız təhlükə altında olanda icazə istəmirik.

- Tərəflər arasında münaqişə açıq müharibəyə çevrilərsə, fikrinizcə İranın və yaxud İsrailin yanında hansı ölkələri görmək mümkün ola bilər?

- Məlumdur ki, İran Livan, Yəmən, İraqdakı şiə vəkil qruplarına arxalanır və onlar artıq münaqişədə fəal iştirak edirlər. Eyni zamanda, İsrail hərbi baxımdan ilk növbədə öz qüvvələrinə arxalanır. Bəli, İsrail müttəfiqlərindən, o cümlədən təchizat və texnikadan dəstək alır, lakin cəbhə xəttində vuruşan İsrail əsgərləridir.

- İsrail son anda nüvə silahına əl ata bilər?

- İsrail nüvə silahının mövcudluğunu nə təsdiq, nə də inkar edir. Bu, bizim strateji qeyri-müəyyənlik siyasətimizin bir hissəsidir. Amma bir şeyi deyə bilərəm: İsrail təcavüzkar deyil və həmişə yalnız özünümüdafiə məqsədilə hərəkət edir. Biz vətəndaşlarımızı qorumaq üçün hər şeyi edəcəyik, amma məqsədimiz sülhdür, məhv etmək, dağıtmaq deyil. Biz indiki taktika ilə də şübhəsiz İrana qalib gələcəyik.

- Sizcə, bu rejim İranda hakimiyyətdən getsə, yəni siyasi kurs dəyişsə, din dövlətdən ayrılsa vəziyyət normallaşa bilər?

- Mən buna inanıram. Problem İran xalqında deyil, çünki onlar qədim, ağıllı və istedadlı xalqdır, problem dindən silah düzəldən radikal rejimdədir. Tarixi xatırlayaq, Ayətullah rejimi gələnə qədər yaşamaq necə idi. İran tamam başqa ölkə idi. Əgər İranda yenidən İsraili məhv etmək və bütün regiona terror ixrac etmək deyil, xalqın qayğısına qalacaq dünyəvi hökumət yaranarsa, o zaman Yaxın Şərq yaxşı mənada alt-üst ola bilər. Biz İranla müharibə istəmirik, Tehranla, Beyrutla və Dəməşqlə sülh istəyirik. Din siyasi alət olmaqdan çıxdıqda, o zaman biz, onlar və bütün region nəhayət, rahat nəfəs alacağıq.

Cavid