“Cumhuriyyətin qurulması türk dünyası üçün önəmli hadisədir” Siyasət
- 24 May 2018 18:12
- 420
"Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin (AXC) qurulması türk dünyası üçün çox önəmli hadisədir".
Bu sözləri Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Erkan Özoral deyib. O bildirib ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Şərqdə ilk demokratik quruluşdur: "Bu Cümhuriyyətin yaranması bir çox insanda fikirləri dəyişib, bu həm Şərqdə, həm də Qərbdə belə olub. O zamana qədər Şərqə demokratiyanı, müstəqilliyi layiq görməyənlər demokratiyanın gerçəkləşdiyinin, cümhuriyyətin qurula biləcəyinin şahidi oldular. Eyni şəkildə Şərq dünyası üçün də bir cümhuriyyət fikri ortaya atılmış oldu".
Səfir deyib ki, Azərbaycanla Türkiyə Cümhuriyyətinin quruluşları bir-birinə çox yaxındır: "Aralarında 5 il var, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətindən 5 il sonra Türkiyə Cümhuriyyəti elan edildi. Təəssüf ki, AXC cəmi 23 ay müstəqil dövlət ola bildi və cumhuriyyətin qurucuları mühacirət etmək məcburiyyətində qaldılar, Türkiyəyə gəldilər. Onlar Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasına dəstək verdilər. Dolayısı ilə AXC-nin qurulmuş olması Türkiyə Cümhuriyyətinin önündəki yolu da açdı. Bu baxımdan biz qalıcı olduq, bu zamana qədər davam edə bildik. 5 il sonra da biz cümhuriyyətin 100 ilini qeyd edəcəyik. Əminliklə deyə bilərik ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması Şərq dünyası üçün, bütün dünya üçün çox önəmli bir hadisə oldu".
Səfir qeyd edib ki, Türkiyədə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) ilə bağlı arxiv materiallarının Azərbaycana gətirilməsindən əvvəl görülməsi vacib olan iş bunların araşdırılması və ortaya çıxarılmasıdır. Erkan Özoralın sözlərinə görə, tarixçilər bu məsələnin üzərində işləyirlər: "Bunlar Osmanlının arxivləri də ola bilər, Azərbaycandan getmiş arxiv materialları da ola bilər. Bunlar ortaya çıxarılsın, qiymətləri verilsin, nə olduqları dəyərləndirilsin, ondan sonra hara gedəcəksə, getsin. Amma ən vacib məsələ bu materialların bir bütün olaraq dünyaya tanıdılması və göstərilməsindir. Bu əsərlərin üzərində çalışıb tarixi ortaya çıxarmaq və böyük bir kitab halına gətirmək lazımdır. Bütün üçün hamı üzərinə nə düşərsə, etməlidir".
Bu sözləri Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Erkan Özoral deyib. O bildirib ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Şərqdə ilk demokratik quruluşdur: "Bu Cümhuriyyətin yaranması bir çox insanda fikirləri dəyişib, bu həm Şərqdə, həm də Qərbdə belə olub. O zamana qədər Şərqə demokratiyanı, müstəqilliyi layiq görməyənlər demokratiyanın gerçəkləşdiyinin, cümhuriyyətin qurula biləcəyinin şahidi oldular. Eyni şəkildə Şərq dünyası üçün də bir cümhuriyyət fikri ortaya atılmış oldu".
Səfir deyib ki, Azərbaycanla Türkiyə Cümhuriyyətinin quruluşları bir-birinə çox yaxındır: "Aralarında 5 il var, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətindən 5 il sonra Türkiyə Cümhuriyyəti elan edildi. Təəssüf ki, AXC cəmi 23 ay müstəqil dövlət ola bildi və cumhuriyyətin qurucuları mühacirət etmək məcburiyyətində qaldılar, Türkiyəyə gəldilər. Onlar Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasına dəstək verdilər. Dolayısı ilə AXC-nin qurulmuş olması Türkiyə Cümhuriyyətinin önündəki yolu da açdı. Bu baxımdan biz qalıcı olduq, bu zamana qədər davam edə bildik. 5 il sonra da biz cümhuriyyətin 100 ilini qeyd edəcəyik. Əminliklə deyə bilərik ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması Şərq dünyası üçün, bütün dünya üçün çox önəmli bir hadisə oldu".
Səfir qeyd edib ki, Türkiyədə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) ilə bağlı arxiv materiallarının Azərbaycana gətirilməsindən əvvəl görülməsi vacib olan iş bunların araşdırılması və ortaya çıxarılmasıdır. Erkan Özoralın sözlərinə görə, tarixçilər bu məsələnin üzərində işləyirlər: "Bunlar Osmanlının arxivləri də ola bilər, Azərbaycandan getmiş arxiv materialları da ola bilər. Bunlar ortaya çıxarılsın, qiymətləri verilsin, nə olduqları dəyərləndirilsin, ondan sonra hara gedəcəksə, getsin. Amma ən vacib məsələ bu materialların bir bütün olaraq dünyaya tanıdılması və göstərilməsindir. Bu əsərlərin üzərində çalışıb tarixi ortaya çıxarmaq və böyük bir kitab halına gətirmək lazımdır. Bütün üçün hamı üzərinə nə düşərsə, etməlidir".
-
Rusiya üçün çətin aylar başlayır
-
“Səfərin siyasi tərəfləri də var”
-
“Xarici investisiya və şirkətlərin cəlbinə ehtiyac var”
-
Prezident İlham Əliyev Berlində “15-ci Petersberq İqlim Dialoqu”nun Yüksək Səviyyəli Seqmentində iştirak edib - YENİLƏNİB
-
Məhbus aktivistlər məzuniyyət hüquqları ilə təmin olunmurlar
-
Şoyqu: Rusiya heç vaxt NATO-nu təhdid etməyib
-
“İlham Əliyev məhz Füzuli şəhərindən Almaniyaya işgüzar səfər edərək...”
-
Ayxan Hacızadə: Avropa Parlamentinin qətnaməsi əsassızdır
-
“Bu məqam diqqət çəksə də...”
-
Ukrayna məhkəməsi keçmiş naziri həbs edib
-
“Ermənistan normal qonşu olmağı öyrənməlidir”
-
Prezident İlham Əliyev: COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir
-
Prezident İlham Əliyev: Neft-qaz sahəsində uzun illər xüsusilə də Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var
-
“Azərbaycan delimitasiya işini davam etdirmək istəyir”
-
TƏBİB-in direktoru Bakıda poliklinikalarda növbə olmasının səbəbi AÇIQLAYIB
-
Prezident İlham Əliyev: COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir
-
“Görülən bütün müsbət işlər eyni zamanda pərdəarxası fəaliyyətin də nəticəsidir”
-
“Ən vacib məsələlərdən biri normallaşmaya gedilməsi və gələcəklə bağlıdır”
-
Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycandan tam çıxarılması prosesinə başlanılıb - Müdafiə Nazirliyi
-
Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi öz vəzifə və tapşırıqlarının öhdəsindən layiqincə gəldi - Kərəm Vəliyev
-
Bu il Aİ ölkələri 1196 Gürcüstan vətəndaşını deportasiya edib
-
Blinken çinli həmkarı ilə görüşüb
-
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi fəaliyyətini dayandırdı
-
Əqli mülkiyyət hüququnun qorunması Ombudsmanın fəaliyyət istiqamətləri arasındadır
-
Naxçıvanda “QHT-lərin IV İnkişaf və Mübadilə Proqramı” keçiriləcək
-
Təhsil haqqı dövlət tərəfindən ödənilən şəxslərin yuxarı yaş həddinə yenidən baxıla bilər
-
Milli fəal Cəbrayıl Pakruh məhkəməyə çağırıldı
-
Rəsmi İrəvan: Ermənistan və Azərbaycan XİN rəhbərlərinin Qazaxıstandakı görüşünün tarixi razılaşdırılır
-
Mastercard: Azərbaycan təmassız ödənişlər üzrə regional liderdir
-
Yanvar-mart aylarında Türkiyənin İrana kimyəvi maddə ixracının həcmi açıqlanıb
-
Ombudsmanın əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarının qorunması ilə bağlı illik hesabat hazırlamağı təklif edildi
-
Azərbaycanda 1000 vahiddən az olan ev təsərrüfatlarının uçotu qaydası hazırlanacaq
-
Tarixi zəfərimizin əqli mülkiyyətə müsbət təsirləri var - Kamran İmanov
-
Avropa Parlamenti olduğu kimi: yalan, qərəz, nifrət və zəiflik
-
Trampın müşavirləri ABŞ dollarından imtina edən ölkələrə qarşı sanksiyalar barədə düşünürlər
-
Prezident İlham Əliyevin “15-ci Petersberq İqlim Dialoqu”nda iştirakı gözlənilir
-
Qızıl və gümüş yenidən bahalaşıb
-
KİV: ABŞ Ukraynaya yeni yardım paketini elan edə bilər
-
Keçmiş ukraynalı nazir həbs olunub
-
Bakıda evdə meyit tapılıb
-
Azərbaycanda general-mayor vəfat edib
-
Çernobıl hadisələri ilə əlaqədar əlilliyi olanların sayı açıqlanıb
-
Liftdə köməksiz qalan 1 nəfər xilas edilib
-
NİİM piyadalara müraciət edib
-
QAİ Avropa Parlamentinin Azərbaycana qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə çağıran qətnaməsini pisləyib
-
"Dalğa-2024" birgə taktiki təlimi başa çatıb - FOTO/VİDEO
-
Dünyada DXOMARK-dan 5 qızıl medal əldə edən ilk smartfon HONOR Magic6 Pro
-
Rusiyanın itkiləri artır
-
COP29-un əhəmiyyəti
-
Bərdədə özündən 20 yaş kiçik qızı qaçıran şəxsə cinayət işi açılıb
-
Xocavənddə partlayıcı vasitələr aşkar edildi
-
"ABŞ Pekinin inkişafına mane ola bilməyəcək”
-
İcra başçıları və digər rəhbər şəxslərlə görüşmək istəyənlərin nəzərinə - CƏDVƏL
-
Mərkəzi Bankın bu günə olan valyuta məzənnələri
-
Husilər İsrail hədəflərinə raket atıb
-
Tərtərdə mikroavtobusla minik avtomobili TOQQUŞDU: Xəsarət alanlar var
-
ABŞ Ukraynaya 6 milyard dollarlıq yardıma hazırlaşır
-
Zaqatala sakini pomidor turşusundan zəhərləndi - Xəstəxanada vəfat etdi
-
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
-
Avtoxuliqanlıq edən sürücülər həbs olundu